Portugal is een heerlijk wandelland. De wandelgidsen van uitgeverij Op Lemen Voeten met in totaal meer dan 100 wandelroutes door heel Portugal zijn daarbij een goede informatiebron.
Het leukste van de boekjes vind ik de uitgebreide achtergrondverhalen over historie en cultuur van de verschillende gebieden. Een toevallige ontmoeting met de auteurs van deze gidsen in Mértola is de aanleiding voor dit stukje.
In het begin van de jaren 80 deden Roel Klein en Bert Stok onderzoek naar enkele aspecten van de traditionele landbouw in de Serra da Freita en de Serra da Arada (zie foto’s). Dat is een schitterend gebergte op zo’n vijftig kilometer ten zuidoosten van Porto. Ze schreven er een wetenschappelijk verhaal over, maar ze wilden meer. Waarom niet iets maken voor een breder publiek?
Dat iets zou een wandelgids kunnen zijn, bedachten ze. Daarin konden ze als enthousiaste wandelaars schrijven over het gebied waar ze zo gefascineerd door waren geraakt. Zo zijn ze in 1993 aarzelend begonnen met het in kaart brengen van wandelmogelijkheden in ‘hun gebergte’. Al gauw bleek dat dit gebied te klein was om er een afzonderlijke gids over te schrijven. Ze maakten hun territorium groter en trokken naar andere regio’s.
Wandelingen uitzetten was zeker in het begin pionierswerk. Bert en Roel moesten ze zich behelpen met kaarten die stamden uit een ver verleden. Uit de tijd dat in Portugal de auto nog aan zijn zegetocht moest beginnen. Mooie landwegen op de kaart bleken te vaak overgroeid of simpelweg verdwenen. Nu, ruim tien jaar later, zijn er vijf wandelgidsen van hen verschenen bij uitgeverij Op Lemen Voeten.
Deze gidsen zijn meer dan alleen wat wandelsuggesties. Elke wandeling staat in het kader van een volgens hen interessant thema en heeft dus een achtergrondverhaal. De onderwerpen zijn zeer gevarieerd. Aan bod komen natuur, (traditionele) landbouw, geschiedenis (van het landschap), (dorps)architectuur, mijnbouw en vele andere onderwerpen. Via kijkpunten in de routebeschrijving wordt de wandelaar gewezen op interessante elementen in het landschap. De schrijvers hebben gepoogd de achtergrondverhalen zo te schrijven dat ze vooraf, in de leunstoel, goed te lezen zijn. De gidsen zijn ook, denken ze, interessant voor de niet-wandelaar Ze geven een net iets andere kijk op een gebied dan de doorsnee reisgids en vormen daarop dus een mooie aanvulling. Het project dient geen enkel commercieel doel. Roel en Bert doen het uitsluitend uit liefhebberij.
Meer informatie
www.wandeleninportugal
Deze site van Roel Klein en Bert Stok staat vol informatie over wandelen in Portugal. U vindt hier onder andere:
- Informatie over een groot aantal wandelgebieden
- Wandelsuggesties in die gebieden
- Een aantal routebeschrijvingen inclusief kaartje en achtergrondverhaal
- Informatie over wandelgidsen
- Informatie over een aantal natuurparken
- Een groot aantal interessante links
- Foto’s van de wandelgebieden
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op Portugal Portal op 18 december 2009. Toen waren er vijf wandelgidsen verschenen, zoals in de tekst staat. In 2024 zijn dat er al meer.
Jan Mansvelt Beck zegt
Dank voor je leuk artikel Winy. Ik ben op zoek geweest naar de wetenschappelijke publicatie van Klein en/of Stok maar liep dood in het scriptiearchief van de Universiteit van Amsterdam. Kun je de volledige titel(s) van hun werk geven, zodat ik ze kan downloaden? Bij voorbaat dank.
josephine lucassen zegt
He Winnie
Dank voor je leuke en informatieve artikel. Ik heb ookreeds diverse wandelingen van hen gelopen met interessante achtergrond info.Echt een aanrader