De drie vrouwen verschenen uit het niets, zij leken op furiën met gezichten beschilderd in oorlogskleuren. Gevreesd waren zij niet alleen door hun uiterlijk. Eerder met ’t oog op de reden van hun komst, want als ze kwamen was het te laat.
Verbeelding
Ze paradeerden over het zonovergoten terras, anders kun je hun opzettelijk trage gang niet noemen. Drie elegante dames uniform en formeel gekleed in een opmerkelijk zakelijke uitdossing.
Fantaserend associeerde ik hen met de dochters van de nacht. Afgezanten van goddelijke krachten uit de oud-Griekse mythologie, naar mijn inbeelding met een demonische glimlach in de aanslag.
Waanzin, welnee geen op hol geslagen verbeeldingskracht, eerder een list van de tijd. Veroorzaakt door vage herinneringen aan plaatsen waar ik ooit rondstruinde. Ontsproten aan mijn halfslaperig brein tijdens de ochtendwandeling.
Onverhoeds
Sociaal gedrag van Portugezen blijkt voor Nederlanders nogal mysterieus en onbegrijpelijk. Toevallig stuitte ik op een ontboezeming op internet. Portugezen en afspraken:
Als je met een Portugees een tijd afspreekt is het handig dat je erbij vraagt welke week of nog beter welk jaar de afspraak staat! Ze zijn namelijk nooit op tijd. Ralph Reijnders
Cultuurfenomenen dacht ik, drie dames voorgesteld in een angstaanjagende verpersoonlijking ontleend aan een mythische godenwereld. Gekoppeld aan de elementen, bijzondere natuurverschijnselen of menselijke emoties. Onvergelijkbaar met alledaagse normen en waarden.
Vlak na de scherpe bocht in de weg ineens een opdoemend hek waar het oude zandpad liep. Naar omhoog, naar verderop voerde het langs de vliegdennen eindigend bij de kruising. Opgekocht en afgegrendeld, onaangekondigd!
Dat bosperceel tot voor kort vrij toegankelijk om erdoorheen te wandelen door menigeen gebruikt als afsnijpad. Ergerlijk, ik geef het onmiddellijk toe een illegale vuilstort gold als een minder eerbaar doeleinde.
Hersenschimmen
Makelaarstypes of projectontwikkelaars best mogelijk, op geld belust kwam in mij op. De wereld verandert permanent niet alleen klimatologisch, ook planologisch gezien gedreven door zelfzucht van de mens.
Mijn fantasie sloeg alsnog op hol, wraakgodinnen met bloeddoorlopen ogen en slangen in het haar. Vervuld van haat die altijd gedrieën kwam, Alecto, Tisiphone en Megaira. Erinyen werden ze genoemd de dochters van Nyx, de Nacht.
Woonde misschien hun familielid daar in die vervallen Portugese casa waar de voordeur altijd openstond. Op een kier voor de frisse lucht of om de vochtigheid te verdrijven.
Kentering
Allesbehalve uitnodigend scheen het, compleet bouwvallig in een troosteloze deplorabele staat. Aangetast door de tand des tijds en verzaakt onderhoud. Een spookhuis welhaast, overwoekerd door opdringerig groen omringd door die immens grote, slecht onderhouden tuin.
Onmogelijk bij te houden door de stokoude bewoner of bewoonster. Achtervolgd als willige prooi, aangezet tot waanzin door die schikgodinnen. Rondwarend om zich te laten gelden zodra het eerste ochtendlicht de fluwelen duisternis verdrijft. De voordeur bleef een tijdlang uitnodigend open.
Nooit meer verscheen iemand in de deuropening om met blijdschap onaangekondigd bezoek te begroeten. De voortekenen bedrogen niet, bomen en struikgewas werden met de grond gelijkgemaakt. Droefgeestig maar niet onbegrijpelijk, immers dit is Centraal-Algarve en de markt is gewillig.
Unicum
Of het economisch tij al dan niet in de lift zit. Elk braakliggend snippertje grond valt zo maar ten prooi, nietsontziend snel opgeofferd. Pardoes ermee geconfronteerd vanmorgen daar waar die bouwvallige casa stond, in aanbouw alweer het zoveelste super-de-luxe appartementencomplex.
Tja, ’s lands wijs, ’s lands eer. Onvoorziene omstandigheden ze doen de Portugees besluiten van gedachten te veranderen. Ook al is de afspraak koud gemaakt, een onuitroeibare gedragsuiting. Merkwaardig voor wie uitgaat van: ‘afspraak is afspraak’. Nederlandser kan haast niet, bepaald onhandig als je geen rekening houdt met zogeheten ‘imprevistos’.
Een onbedwingbare neiging tot veranderlijkheid die nu eenmaal in de Portugese inborst huist. Afspraak gemaakt, zo maar weer op andere gedachten gebracht. Of soms gewoon vergeten, geen idee, wie het weet mag ’t zeggen. Nooit op tijd wat dacht je echt geen sprake van, buiten twijfel naar Portugese maatstaven.
De stank van de zee raasde mij tegemoet. De geur van verschrompelende vis, vers wier en hondsroos. Een palet dat zich mengde met het hardvochtige, niet aflatende gebulder van de oceaan. Een zucht van verlichting, gelukkig maar ze staan er nog bijna zieltogend. De schuurtjes waarin oude vissers hun visgerei en gereedschappen bewaren.
Oude mannen die hier hun kapotte netten zitten te boeten bijgelicht door de ondergaande zon. Ach verandering lijkt onontkoombaar, niet zonder droefgeestige gevoelens.
Zodra het vertrouwde, aloude bestaande verdwijnt vaak zelfs ten koste van de romantiek. In dat geval is het wel zeker te laat.
Lotte Akkerman zegt
Mooi, Robert, je zinnen, beeldspraak en fantasie en de foto’s. Een pronkstukje, meer graag hiervan.
Robert Steur zegt
Goedemorgen Lotte,
Mijn hart maakt een vreugdesprongetje toen ik jouw reactie las. Reuze bedankt voor het lezen van mijn stukje en natuurlijk ook voor je hartverwarmende lofzang.
Met vriendelijke groet,
Robert Steur
Lieselotte zegt
Even genieten Robert, deed ik – ook een opkikkertje voor jou… niet Lotte… maar Lieselotte, die dit schrijft.
Ik zie ook de verandering, de verwondering: alwéér iets verdwenen – en meestal niet ten goede: modern verwisseld voor romantische plekken…
Begrijpelijk… troost: mijn jeugdplekken, wanneer ik voor een bezoekje even terugkom in Nederland, zijn ook mijn ‘jeugdherinneringenplekjes’, bijna allemaal verdwenen.
‘Vooruitgang’ heet het, dus hier in Portugal onnoemelijk groter dan het kleine landje aan de Noordzee – nodigt uit tot ontdekken van wat er nog allemaal wel is: oorspronkelijk.
Kijken dus en genieten hier!
En dank Robert voor de prachtige foto’s bij je artikel.
Robert Steur zegt
Blij Lieselotte, dat je mijn column waardeert en met plezier hebt gelezen.
De leefomgeving waarin ik mij prettig voel verandert soms onvoorspelbaar, onder invloed van toenemende welvaart. Soms heb ik dat niet altijd onmiddellijk door, dan vraagt het wat van mijn aanpassingsvermogen. Omgevingsfactoren beïnvloeden nu eenmaal onze stemmingen, omdat je er geen invloed op hebt. Fijn, dat jij de moeite nam om jouw ervaringen te delen, Lieselotte, immers gedeelde smart is halve smart. Jouw advies ‘kijken en genieten’ raakt niet aan dovemansoren, want Portugal is de muze, waaraan ik m’n hart verloor. Vind je het leuk lees dan even mijn column ‘Hemels’ erop na.
Vriendelijke groet,
Robert Steur