Na mijn dagelijkse ochtendwandeling verheug ik mij op een heerlijke meia de leite (sterke koffie met opgeschuimde melk) in mijn favoriete pastelaria ‘Doce e Arte’. Wat een voorrecht dat wij onze droom leven in een land met een befaamde koffiecultuur. Hier kun je kwalitatief goede koffie nuttigen op elke hoek van de straat in gezellige koffietentjes (pastelarias).
Portugese koffiecultuur
Portugal is vierde op de ranglijst van meest koffiedrinkende landen in de Europese Unie en de kwaliteit van de koffie doet niet onder voor die van Italië. De Portugezen kunnen teren op een meer dan drie eeuwen oude koffiecultuur. De eerste koffiebranderijen had je al eind zeventiende eeuw in Lissabon.
De hoog kwalitatieve koffiebonen kwamen en komen uit de oude koloniën van Portugal, zoals Brazilië en Oost-Timor. Het was destijds niet bepaald ‘fairtrade’-koffie. Pas vanaf 1850 werd de slavenhandel in Portugal en zijn koloniën geleidelijk afgeschaft.
Pastelerias
Vanaf eind 19de eeuw waren de eerste pastelarias bij uitstek een plek waar schrijvers en dichters verpoosden om onder het genot van koffie te pennen. Met een bevolkingsaantal van 10,5 miljoen inwoners bezit Portugal 40.000 cafés, snackbars en pastelarias waar vaak in de meest eenvoudige koffiehuizen de heerlijkste koffie wordt geschonken.
Soorten koffie
Als je een pastelaria binnenkomt glimlachen het glanzende koffieapparaat en de vitrine vol Portugees gebak (bolos) je tegemoet. Je voelt je dan ook als een kind in een snoepwinkel. Een pastelaria heeft vele voordelen: men schenkt niet alleen lekkere koffie maar ook vele soorten. Van een klein kopje sterke koffie (uma bica) tot een dubbele espresso (um duplo), mijn favoriet meia de leite of koffie verkeerd (um galão). De laatste wordt geserveerd in een hoog glas met een lange lepel.
Men meent hier dat mensen die een bica bestellen een temperamentvolle persoonlijkheid bezitten terwijl diegenen die een duplo vragen meer relaxed zijn. Achter glas in de vitrines is zoveel ‘lekkers’ uit de streek ‘voor bij de koffie’ dat dit een studie op zich is.
Buurthuis
De pastelaria heeft ook een functie als buurthuis. De Portugezen drinken hun koffie normaliter niet thuis. Nippende aan je kopje koffie kun je er niet omheen dat je op de hoogte gesteld wordt van alle wetenswaardigheden (lees roddels) uit de omgeving.
Betrek jij liever informatie via de krant? Geen probleem die ligt op een van de tafeltjes, zodat je geen abonnement hoeft te nemen. Voor mij is het neerstrijken in zo’n gezellig ‘walhalla van genot’ een verdiende beloning na een mooie wandeling. Een moment voor mezelf.
Aanraders uit de streek
Pastelaria’s die wij aanbevelen zijn:
Monchique
- Doce e Arte, de beste koffie in town, uiterst vriendelijke bediening en heerlijke koekjes en gebak uit de regio Monchique. Je kunt ook een taart bestellen. Nadat een aantal pakketjes niet op ons postadres was aangekomen laat ik ze nu naar mijn geliefde koffiesalon verzenden, deze extra service verlenen ze graag.
Portimão
- Dichtbij shoppingmall Continente: Café Creme, het wificafé bij uitstek om even anoniem je mail te lezen terwijl je van een romige koffie geniet.
- Milénio, naast krachtige koffie bekend om zijn enorme rijstmuffins (Bolos de Arroz), de lekkerste zijn die met noten (com Nozes).
Odeceixe
- Na een verkwikkende wandeling langs de westkust hoort een pauze in het pittoreske dorp Odeceixe. Hier kun je Quintal dos Sabores niet overslaan. Naast de meest verfijnde koffie van het merk Ruby, vind je hier lekkernijen die zijn samengesteld uit verse vijgen, amandelen en zoete aardappels uit eigen tuin. Je waant je terug in de tijd, met een ober chic gekleed in zwarte pantalon, grijs vest met daaronder een onberispelijk wit overhemd met manchetten. Als je door de winkel naar achteren loopt, ‘let wel’ passerende de vitrine krijg je Pavlov-verschijnselen, kom je op het prachtige terras met sinaasappelbomen.
Rogil
- Rijd je een stukje terug richting Aljezur dan kom je door het lintdorp Rogil waar je kunt genieten in het zoeteaardappelmuseum Museu da Batata Doce waar de taartjes en crêpes van zoete aardappel liggen te wachten. Tevens verkopen ze likeur van zoete aardappel.
Geniet nooit met mate, have a break, have a Portuguese coffee!
René zegt
Heerlijke zo’n geurend voorproefje van Het Grote Joy Boek!
Annelies van der Zee zegt
En een amuse voor je vakantie naar Monchique, René!
Pieter Schildt zegt
Leuk stukje en herkenbaar. De koffie in Portugal bevalt ons beter dan de Nederlandse. Het is zelfs zo dat we jaren geen “echte” koffie hebben gedronken, maar sinds 2000 komen we regelmatig in de zomer zo’n 6, 7 weken naar Portugal en drinken dan een bica (voornamelijk rond Lissabon) of café en een meia de leite. Tegenwoordig drinken we meestal een abatonado. Dat is volgens ons een dubbele sterke koffie (duplo) maar dan met meer water. Te vergelijken met een longo in Italië en een Americano in Spanje.
We zullen eens gaan proeven in Monchique en/of Odeceixe en vooral de lekkerste bolos. Andere pastelarias zullen we echt niet overslaan.
We zullen zeker eens gaan kijken of er in Nederland ergens tegen een redelijke prijs Portugese koffie te koop is en anders nemen we een aantal pakken mee naar huis. Net als de wijn, maar dat is een ander draadje om op te reageren.
Pieter Schildt zegt
Dit is een vraag aan alle schrijvers over leuke eettentjes en andere leuke dingen, strandjes, plaatsjes, enz.:
Zet de straatnaam en liefst GPS-coördinaten erbij. Dan kunnen wij in Nederland ons alvast verheugen op het zicht en dan kunnen we het inplannen als we daar in de buurt komen.
Op Googlemaps kan ik bijvoorbeeld het Museum van de zoete aardappel (in het Portugees natuurlijk) niet vinden. Ook Quintal dos Sabores is niet bekend.
Winy Schalke zegt
Goed idee, Pieter,
Ik zal daar voortaan op letten bij de eindredactie.
Hartelijke groeten!
Winy
Annelies van der Zee zegt
Bedankt voor je positieve reactie Pieter. Goed idee wat betreft GPS-coördinaten. Hier komen ze & adres!
Veel koffie en boloplezier in Portugal!!
Pastelaria Doce e Arte, Rua Calouste Gulbenkian 2, 8550 Monchique, Portugal
Latitude 37.316021995781426
Longitude -8.555784361574421
Café Creme, Rua dos Lusíadas 13, 8500-132; 8500 Portimão, Portugal
Latitude 37.1332689
Longitude -8.541944100000023
Pastelaria Milénio, Avenida Miguel Bombarda 17, 8500 Portimão, Portugal
Latitude 37.1334307
Longitude -8.5414395000000
Quintal dos Sabores, Rua Do Rio 16, Odeceixe 8670-320, Portugal
Latitude 37.4337117
Longitude -8.769649500000014
Museu da Batata Doce, Estrada Da Esteveira, Rogil 8670-440, Portugal
Latitude 37.37606696787592
Longitude -8.801066282766898
Pieter Schildt zegt
Ik heb een Portugeas koffieverzendadres gevonden: info@inkoffie.nl. Ze zitten in ‘s-Gravenhage en hebben Delta en Sical. De prijzen liggen momenteel tussen de €3 en €4 per pak of blik van 250 gram, afhankelijk van de soort.
Ze verzenden per DHL en vragen tot 10 kg €5,75 of €5 als je zelf ophaalt bij een DHL-ophaalpunt.
Maar je kunt ook eventueel na afspraak zelf ophalen in ‘s-Gravenhage.
Ik denk dat ik dit jaar maar eerst zelf ga proeven in Portugal wat het lekkerst is voor ons. Daarna neem ik zeker wat pakken mee naar huis.
Pieter Schildt zegt
Annelies, bedankt voor de gegevens.
Winy, misschien tot de zomer. Je weet waar we kamperen. Bij Siets en Jikke of Paula en Nuno.
Ton de Groot zegt
Vraag: ik heb een Portugese werkster, wil voor haar Portugese koffie maken (zetten)
Welke?
Anneke Groenendijk zegt
Ik heb atijd de Delta koffie is een heerlijke Portugese koffie die ik gebruik in mijn espresso machine. Heb ook de Delta cups machine.
Ik koop ze altijd via het internet bij Ïnkoffie, de webshop voor Portugese koffie’s. Zitten in den Haag.