Lithium houdt de Portugese gemoederen bezig. Lithium kan namelijk voor Portugal worden wat olie voor Noorwegen is, of was. Olie maakte van Noorwegen een rijk en welvarend land, maar toen onderzocht werd of er olie in de Algarve kon worden gewonnen ontstonden er in Portugal direct protesten. We willen immers allemaal auto blijven rijden, zolang de milieugevolgen maar in andere landen blijven.
De Noorse olie is aan het opraken. Dat is geen probleem want Noorwegen produceert al 98% van zijn elektriciteit met water en wind, hernieuwbaar en milieuvriendelijk dus. En de Noren hebben hun oliemiljarden opgeslagen in een beleggingsfonds waar ze nog vele generaties plezier van gaan hebben. De olie in de Algarve is nooit gevonden maar Portugal heeft geluk, in het noorden van het land blijkt er lithium in het gesteente te zitten.
Met lithium kun je grote accu’s bouwen voor auto’s en huizen en daarmee het gebruik van fossiele brandstoffen als olie en gas terugbrengen. En dus levert lithium veel geld op. Lithium is een metaal dat in steen zit, vooral in Zuid-Amerika en Australië maar dus ook in Portugal. Lithium wordt al gebruikt om telefoonaccu’s en hittebestendig glas te maken en tevens als medicijn (tegen depressies en manieën). Maar die hoeveelheden staan in schril contrast tot de enorme markt voor lithium die is ontstaan door het gebruik ervan in grote accu’s.
Die grote accu’s worden nu vooral gebruikt in elektrische auto’s maar de verwachting is dat ze ook in huizen zullen worden gaan toegepast. Daardoor worden huizen met zonnepanelen veel sneller energiezelfstandig, want er is immers (ook in Nederland) op heldere dagen al een enorme overproductie van zonne-energie die niet wordt gebruikt. Er is zo’n 90 miljoen ton lithium op aarde, of dat op lange termijn voldoende is voor al die accu’s weet niemand, maar dat is ook niet relevant. De technologische ontwikkelingen gaan immers door en dus zal er ongetwijfeld een lithiumarme of lithiumloze accu op de markt komen.
Totdat het zover is kan Portugal zijn lithium te gelde maken en dus is na gedegen milieuonderzoek de lithiumwinning in Noord-Portugal opgestart. Natuurlijk levert ook dat protesten onder de lokale bevolking op want, zoals ik hiervoor al schreef, we willen allemaal blijven autorijden zolang de milieugevolgen maar elders blijven. De NRC merkte onlangs in een uitgebreid artikel over die Portugese mijnbouw al op dat de historie leert dat wanneer mijnen gesloten worden, daar ook weer tegen geprotesteerd zal worden. De mens heeft nu eenmaal een natuurlijke weerstand tegen verandering.
In het begin van de twintigste eeuw werd de auto met verbrandingsmotor onthaald als een ecologische revolutie. Hij bracht immers een einde aan straten vol paardepoep, stinkend en vol ongedierte. Fijnstof was toen nog een onbekend fenomeen. Toch waren er veel criticasters die ervan overtuigd waren dat paarden het pleit uiteindelijk zouden winnen. De mens houdt niet van verandering.
Dat zien we ook bij de verandering naar elektrisch autorijden, een scala aan mythes doet de rondte. Over lithiumwinning, over veiligheid, over milieuaspecten, over waterstof, over nog veel meer, en ze worden gretig geloofd en aangehaald door veranderhuiveraars, terwijl deze mythes allang zijn weerlegd. Mythes die worden gevoed vanuit allerlei lobby’s, door de elektrische auto zullen er immers nogal wat banen verloren gaan. Onderhoud is nauwelijks nog nodig, benzinestations kunnen weg (en de vervuilde grond eronder kan worden opgeruimd), het distributienetwerk van tankwagens en opslagpunten kan worden opgedoekt (want een elektradistributienetwerk bestaat immers al) en ga zo nog maar even door.
Onderschat de rol van de autoverkoper bij de beeldvorming ook niet, die weet duivels goed dat ’s werelds meestverkochte auto niet via een dealernetwerk wordt verkocht en nauwelijks onderhoud nodig heeft. De traditionele autodealer wil vooral traditionele auto’s verkopen, want ‘wij van wc-eend adviseren wc-eend’. Wil je meer lezen over de mythes over elektrische auto’s klik dan hier.
Ik rijd zelf in een milieubelastende dieseljeep met energielabel G omdat H niet bestaat. Maar ik heb een open vizier en lees veel. Die Jeep zal er dus ooit uit moeten want is niet meer van deze tijd. En dan komt er een elektrische auto, want die rijdt door mijn zonnepanelen zo ongeveer gratis.
Noorwegen verdiende inmiddels ruim 1200 miljard euro aan olie, Nederland zo’n 250 miljard euro aan gas, hoeveel lithiumeuro’s Portugal uit de rotsen gaat hakken gaan we in de komende jaren ontdekken. Lithiumaccu’s zijn een zegen voor Portugal, maar het is de vraag hoe lang die zegen zal duren. Het is dus maar goed dat er eindelijk haast wordt gemaakt met de lithiummijnbouw.
Om hoeveel geld gaat het nu eigenlijk? Portugal heeft ongeveer 60.000 ton lithium, de prijs per kilo varieert echter nogal. En net als met olie en gas ligt het voor de hand dat op de lange duur de prijs zal blijven stijgen, totdat er een goed alternatief voor is gevonden. De voorlopig hoogste prijs bereikte lithium in 2021: 90 euro per kilo. Tegen die prijs zou Portugal theoretisch 5,4 miljard euro kunnen winnen. En het levert natuurlijk werkgelegenheid op in de binnenlanden, precies waar die zo hard nodig is.
Lithium kwam al eerder aan de orde op Portugal Portal.
Lotte zegt
Klopt, Cees, de mens houdt kennelijk niet van verandering en bij nieuwigheden gaan we (bijna) allen met de hakken in het zand.
Gelukkig heeft Noord-Portugal lithium in de grond, zeg je. Lithium is een alkalimetaal dat hoofdzakelijk nodig is voor batterijen (mobiele devices) en voor accu’s. En elektrische auto’s zijn een uitkomst in de strijd tegen de CO2 uitstoot, maar deze stap richting een schoner milieu komt ook met een prijs.
Grote hoeveelheden zoet water, een steeds kostbaarder wordende hulpbron en eerste behoefte worden gebruikt voor deze mijnbouwactiviteit en zwavelzuur en natriumhydroxide die bij de extractie worden gebruikt, dringen de bodem en het water binnen, waardoor ecosystemen generatieslang vergiftigd zullen zijn en waardoor biodiversiteit serieus in gevaar wordt gebracht.
De opbrengsten van gas heeft Nederland heel veel gebracht en nu het moment komt om af te rekenen kijkt iedereen weg en moeten de mensen die er geen profijt van hebben gehad ook nog eens dokken. Hetzelfde zal gebeuren met de mensen uit Boticas. Ze krijgen een verarmd milieu en geen cent compensatie, terwijl anderen (ver van je bed show) er lekker aan verdienen.
Trouwens, ik meen te weten dat het team Costa juist is gevallen door minder moreel gedrag inzake de lithiumwinning in Noord-Portugal, dus in hoeverre dat groene licht van de APA moet misschien met een korrel lithium worden genomen.
Rijk zegt
Dank u wel voor deze reactie.
In de titel van het artikel van C.G. dacht ik ironie te lezen maar dat blijkt niet zo te zijn.
H.veenstra zegt
Voor Cees is dit waarschijlijk een nimby issu, onbegrijpelijk zo ongefundeerd.
Arlette zegt
Over ver van mijn bed gesproken. Als u in Barroso uw woning en bedrijf hebt en moet zien dat het landschap volkomen veruïneerd en onleefbaar wordt zou u ongetwijfeld anders piepen.
Buiten dat, waar komt de elektriciteit vandaan dat in auto’s wordt gepropt? Daar zit ook weer een gigantische industrie achter met een grote impact op natuur en landschap.
De mijncompagnie, in het geval waar ik mij een beetje in verdiept heb, is Chinees/ Australisch dus Portugal zal behalve de schep geld waarmee de vergunning is gekocht, er verder ook niet rijk van worden, duizenden banen gaat het geheel ook niet opleveren. De kleinschalige toeristische industrie die een grote bijdrage aan de plaatselijke economie levert komt op zijn gat te liggen. Aspecten die ook meetellen bij het zo opgehemelde elektrisch rijden.
Het is zoals altijd: de menselijke neiging om in eigen auto’s te willen blijven rijden en voor geen goud een stap terug wil doen als het luxe betreft, de mens die zich zelf als de bezitter van deze planeet ziet en die kan misbruiken alsof bomen dieren en planten niet dezelfde rechten als wij hebben. Die voor zijn genot van nu een gestripte aardbol achterlaat voor de komende generaties van zijn eigen soort.
Helaas, het is niet tegen te houden en gebrek aan goed openbaar vervoer maakt dat ik ook een auto voor de deur heb staan.
Peter Van Den Bergh zegt
Lotte,
thnks, ik lees met verbazing dit stuk van Dhr Kees, Alle door jouw gevoerde argumenten zijn valide! en to add ik geloof dat china in deze (lithium winning) Nu al een riant probleem heeft met de milieu randzaken van de winning. Alles al aangevoerd, hoef het niet nog een keer te doen. thnks
Hetty zegt
Eindelijk een realistische kijk op de verandering naar elektrisch rijden. Natuurlijk zijn er nadelen aan litiumwinning maar we zijn wel af van de stank, het fijnstof, en de herrie en de troep. Wat zal het opruimen van al die benzinestations nog een gore zooi worden zeg. Wat een rare reacties trouwens hierboven. Dat zijn mensen die gewoon litium in hun telefoon hebben zitten en ook vrolijk doorrijden met hun stinkauto, maar dan wel zeuren dat ze in portugal de arbeiders net zo slecht behandelen als in China, onzin natuurlijk.
Begin dan bij jezelf en koop geen telefoon met een litiumbatterij.
Jan zegt
Actueel maar wel een beetje dromerig artikel.
Aan de grote politieke consequenties (oa corruptie) voor Portugal wordt voorbij gegaan. We weten ondertussen ook dat de voordelen van elektrische auto’s tov de ICE aangedreven auto’s wat minder groot zijn dan de klimaat-lobby en producenten ons doet geloven. Daarnaast is de huidige transitie naar elektrisch rijden vooral subsidie gedreven en deze ontwikkeling vertraagd op dit moment lineair met de verlaging van deze subsidies. Dat lijkt niet zo erg te zijn want de infrastructuur moet drastisch aangepast worden en kan daarom de ambitieuze elektrificatie plannen niet bijhouden. Desalniettemin zal de elektrificatie vast wel doorzetten en laten we hopen dat Portugal, en vooral de lokale bevolking bij de mijnen die de grootste lasten zullen dragen, hier goed van kunnen profiteren.
Peter zegt
Jammer dit artikel. Temeer daar bijv. Toyota zegt dat elektrisch rijden het niet gaat worden omdat het stroomnet al die opladende auto’s niet aankan. Zij zetten in op waterstof.
Cees Groenewegen zegt
Iedereen dank voor de reactie. Ik vind het altijd fijn als mensen reageren, al is het jammer dat enkelen wat ongefundeerd uit de heup schieten. In mijn artikel staan links ter onderbouwing (bijvoorbeeld inzake waterstof) dus wellicht willen jullie die nog even teruglezen. Zo’n opmerking over Toyota bijvoorbeeld is gewoon pertinent onwaar, lees hier: https://www.reuters.com/business/autos-transportation/toyota-roll-out-solid-state-battery-evs-couple-years-india-executive-says-2024-01-11/
In plaats van maar iets te roepen kun je het ook eerst even nazoeken. Daarom kan ik dus niet op iedere reactie separaat reageren.
Wel wil ik iedereen nog even vragen om eens te kijken waar de batterij van hun telefoon van is gemaakt. 97% kans dat er lithium in zit.