In de hoofdrol: Licor Beirão

Natuurlijk, deze likeur kun je drinken. Met of zonder een klontje ijs. Het is weer eens wat anders dan Licor 43, Amaretto of Passoã.

Coctails met Licor Beirão

Tegenwoordig is het erg trendy om Licor Beirão in een cocktail te verwerken. Portugal is op dit moment vergeven van de billboards waar Caipirão op wordt aangeprezen. De Portugese evenknie van de Braziliaanse longdrink Caipirinha. Op de site van Licor Beirão (Engelstalig) kun je vinden hoe je een Caipirão (met limoen, ijs en Licor Beirão) of een Morangão (morango is aardbei in het Portugees) maakt. Zeven (bevroren) aardbeien, citroensap, fijngemalen ijsblokjes en 6 cl Licor Beirão leveren uiteindelijk een Morangão op.

Gerechten met Licor Beirão

Licor Beirão is daarnaast ook uitermate geschikt om in gerechten te gebruiken. Ik ben in het gelukkige bezit van een Licor Beirão-(kook)boek. Gesigneerd en wel in 2008 door een lid van de Licor Beirão-familie, een vriendin van mijn moeder. Het leuke is dat ik altijd een fles Licor Beirão krijg als ze langskomt.

In het boek kun je lezen dat de geschiedenis van deze likeur eind negentiende eeuw begint met een huwelijk tussen een rondreizende vertegenwoordiger en een apothekersdochter. In de apotheek wordt een medicinaal drankje verkocht, dat uiteindelijk tot Licor Beirão leidt.

Begin twintigste eeuw is de regering in Lissabon het echter zat dat apothekers alcoholische drank met het predicaat ‘geneeskrachtig’ verkopen. Er treedt een wet in werking om dit te verbieden. De schoonzoon van de apotheker moet het noodgedwongen over een andere boeg gaan gooien. Ondertussen naderen we 1929. Het jaar van een groot congres in Castelo Branco, een stad in het Beira-gebied. Een inwoner van die streek is een Beirão. Net als het bijvoeglijk naamwoord, trouwens. Licor Beirão is geboren!

Reclame

In 1940 wordt de Licor Beirão-fabriek verkocht aan José Carranca Redondo, een werknemer van 24. Hij steekt al zijn spaargeld in dit avontuur.  De jonge eigenaar beseft dat reclame een belangrijk instrument is om zijn waar aan te prijzen. Voor het eerst in de Portugese geschiedenis verschijnen overal aanplakbiljetten en muurschilderingen met Licor Beirão. Multinationals als Philips willen niet achterblijven en vragen José om meteen ook hun posters op te hangen. Het verhaal gaat dat José enorme lol heeft in het verspreiden van de posters. Niet het minst omdat hij er lekker aan verdient. Van het een komt het ander en in 1962 lanceert José samen met zijn zoon, die ook José heet, een bedrijf gespecialiseerd in glasvezel en bewegwijzering. De jonge José ontdekt hoe hij reflecterend materiaal aan letters kan toevoegen. Tot vandaag de dag zijn er muren in het midden van Portugal die oplichten als koplampen op de reflecterende reclame van Licor Beirão schijnen. Tientallen jaren later hebben weer en wind nog geen vat kunnen krijgen op het ijzersterke lichtgevende materiaal in de muurschilderingen uit de zestiger jaren.

Ongeveer in dezelfde periode begint de familie met het uitdelen van reflecterende Licor Beirão-bandjes aan pelgrims op weg naar Fátima. Een mega-publiciteitsstunt die meteen voor meer veiligheid op de donkere wegen zorgt. In 1965, in 1977 en in de jaren tachtig van de vorige eeuw hebben respectievelijk een Franse, een Noord-Amerikaanse en een Nederlandse concurrent geprobeerd Licor Beirão te vernietigen door te beweren dat het concept voor Licor Beirão gestolen is. Tevergeefs. Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag moet eraan te pas komen om duidelijk te maken dat Licor Beirão Portugees is. Vandaar dat de slogan op de fles tot op de dag vandaag luidt “Licor Beirão, licor de Portugal!”.

De jongen die in 1940 de fabriek kocht, genoot ervan om te zeggen “Waar Portugezen zijn, daar is Licor Beirão”. Hij is inmiddels overleden, maar het familiebedrijf heeft de eenentwintigste eeuw goed gehaald. De derde generatie staat inmiddels aan het roer.

Geheim recept

Het recept van Licor Beirão is – nog steeds – geheim. Wel is bekend dat de likeur identiek is aan de geneeskrachtige drank die ooit eind negentiende eeuw in de apotheek over de toonbank ging. In Licor Beirão zitten 13 verschillende soorten planten, aromatische kruiden en specerijen, waaronder anijs, angelica en sinaasappelbloesem.

Ach, en mocht je, na een glaasje Licor Beirão, je ineens veel beter voelen, dan is dat gewoon mooi meegenomen!

Recepten uit hetLicor Beirão-(kook)boek

Het Licor Beirão-(kook)boek heeft me geïnspireerd om een aantal recepten uit te proberen en om zelf op ontdekking te gaan. Niet alles is gelukt, maar over wat is gelukt, zijn mijn tafelgenoten en ik het eens: yummie!

Voorafje met Licor Beirão (voor een gezelschap) of als basis voor een ‘garnalencocktail’

Het recept uit het boek heb ik iets aangepast, omdat het me al eerder is opgevallen dat de verhoudingen niet altijd kloppen.

• Ingrediënten
• 4 of 6 avocado’s
• 200 gram kleine gepelde garnaaltjes
• 250 ml slagroom
• sap van 1 citroen
• 3 eetlepels ketchup
• zout en peper
• 4 eetlepels Licor Beirão
• garnering: blaadje peterselie

Opmerking 1: In het oorspronkelijke recept staat dat ik vier avocado’s nodig heb. Na het uitvoeren van het recept blijkt dat ik minstens nog 2 of 3 avocado’s kan vullen – wat meteen een totaal 12 -14 hapjes oplevert.
Opmerking 2: Je kunt met de saus ook een prima garnalencocktail maken! In dat geval zou ik wel de avocado in blokjes snijden en toevoegen.
Opmerking 3: Ben je de Calvé-whiskysaus zat? Schotel je gasten dit sausje voor! Succes verzekerd.

En nu actie:
Bewaar de avocado’s koel. Was ze voorzichtig, snijd ze doormidden en haal de pit eruit. Besprenkel ze meteen met citroensap, anders gaan ze verkleuren.

Voor de saus: meng de slagroom met de ketchup. Voeg er zout en peper aan toe en daarna de Licor Beirão. Als laatste gaan de garnaaltjes door de saus.
Vul vervolgens met een lepel de rondingen van de avocado’s met de zelfgemaakte garnalensaus en zet de voorgerechtjes in de koelkast.

Dit recept is makkelijk van tevoren klaar te maken. Ben je bang dat de avocado’s toch verkleuren? Maak alleen het sausje en snijd de avocado’s pas vlak voor het serveren doormidden.

Licor Beirão-saus met amandelschaafsel

Voor bij vlees of gevogelte.

Ingrediënten

• Enkele tongen of schollen (ontdaan van vel, graag)
  Andere vis kan ook, sterker nog, ik denk dat deze saus ook lekker bij kip- of kalkoenfilet is
• 1 eetlepel boter
• 1 eetlepel bloem
• 200 ml melk
• 100 ml Licor Beirão
• 50 ml slagroom
• zout, peper (en eventueel nootmuskaat)
• Om te decoreren: amandelschaafsel

En actie:
Smelt de boter en bestrooi deze met meel. Blijf roeren!
Als het geheel begint te schuimen, de melk en Licor Beirão langzaam toevoegen. Steeds blijven roeren.
Laat al roerend indikken. Blijft de saus aan de dunne kant, voorzichtig iets meer meel toevoegen.
Als de saus dikker is geworden, voeg je de slagroom langzaam toe.
Daarna maak je de saus op smaak met zout, peper en eventueel nootmuskaat

Als ik het recept uit het boek letterlijk volg, staat er dat ik nu de vis moet koken. Daar ben ik geen fan van. Dus ik heb de schol gebakken en daarna overgoten met mijn zelfgemaakte Licor Beirão-saus!

Het gerecht heb ik geserveerd met een frisse salade en pommes duchesses (diepvries/oven). Maar met gekookte, gepureerde of gebakken aardappelen of met aardappelkroketjes kan het natuurlijk ook.

Mislukking van de dag: vispasta voor op toastje

Mijn poging om een lekkere vispasta voor op een toastje te maken is jammerlijk mislukt. Volgens het kookboek heb ik drie kopjes visbouillon nodig. Dat is te veel als je 200 gram gerookte zalm als basisingrediënt gebruikt. Doordat ik braaf het recept volg, is het kwaad al geschied voor ik er erg in heb. Oerdom eigenlijk, want ik weet al langer dat de verhoudingen vaak niet kloppen.

Voor de visbouillon heb ik blokjes tot mijn beschikking. Maar de visboer is zo aardig om me een grote zalmkop toe te stoppen. Ik heb dus de vispasta volkomen uit de hand laten lopen, maar ondertussen wel mooi een Licor Beirão-visbouillon getrokken, die ook nog eens prima als basis voor een vissoep kan dienen. Die je bovendien goed kunt invriezen. Zo zie je maar weer: voor je het weet, doe je een ontdekking. En het recept? Dat houd ik liever geheim…

Licor Beirão

Website: Licor Beirão

In Portugal is Licor Beirão overal verkrijgbaar (o.a. vliegveld, supermarkt, cafés). De betere slijter verkoopt Licor Beirão tegenwoordig ook in Nederland.

Dit artikel is eerder op Zin in Portugal verschenen.