In verscheidene landen wordt jaarlijks het Woord van het Jaar gekozen. In Portugal zijn het bestaande woorden, in Nederland, België en Groot-Brittanië bijvoorbeeld zijn het woorden die dat jaar ontstonden. Het is een vrolijkmakende collectie.
Portugal
In Portugal kun je ook dit jaar stemmen voor het Woord van het Jaar op de website van de uitgeverij Porto Editora.
Deze opties zijn wel saai. Het zijn ook allemaal allang bestaande woorden.
Dit zijn de kandidaatwoorden in Portugal:
auricular – oortje
conflitos – conflicten
fogos – branden
imigração – immigratie
inclusão – inclusie
INEM (Instituto Nacional de Emergência Médica) – Nationaal Instituut voor Medische Noodhulp
jovem – jeugdig
liberdade – vrijheid
polícia – politie
transportes – vervoer
Vorig jaar waren de kandidaatwoorden ook al niet spectaculair:
Palavras candidatas 2023: clima, conflitos, demissão, habitação, inflação, inteligência artificial, jornada, médico, navegadoras, professor.
(Kandidaatwoorden 2023: klimaat, conflicten, ontslag, huisvesting, inflatie, kunstmatige intelligentie, reis, dokter, browsers, leraar)
Nederland
Van Dale
In Nederland is de competitie in de vorige jaren duidelijk gericht geweest op nieuw ontstane woorden. Je kon ook dit jaar stemmen op het Nederlandse Woord van het Jaar op de website van Van Dale. Door misbruik van de mogelijkheid om te stemmen heeft van Dale de verkiezing op 6 december 2024 ingetrokken.
PERSBERICHT: Van Dale trekt de Woord van het Jaar-verkiezing 2024 terug
De verkiezing is in de afgelopen dagen gekaapt door verschillende actiegroepen die oproepen al dan niet te stemmen op bepaalde woorden. De berichten rondom deze woorden zijn ontaard in een zeer onprettige maatschappelijke discussie en daarmee schiet de verkiezing haar doel voorbij. Er wordt dit jaar nog heftiger gereageerd dan andere jaren. Daarom heeft Van Dale besloten te stoppen met de Woord van het Jaar-verkiezing 2024 in Nederland.
Van Dale kiest dit jaar zelf welk woord het jaar typeert. Naar aanleiding van de heftige reacties op de verkiezing van dit jaar, die de tijdgeest illustreren, is het Van Dale Woord van het Jaar 2024 in Nederland: polarisatie.
De kandidaten waren: AI-washing, beknibbelflatie, burn-outbureaucratie, comfortwater, gen Z-stagiair, koeltekloof, pieperaanval, profnar, sjoemelscooter, transitiespijt.
Op de site stonden ook de verklaringen van elk woord. Nu moet je elders zoeken naar de betekenis.
Deze twee verklaringen redde ik:
Pieperaanval: een aanval met piepers waarin explosieven zijn gestopt.
Sjoemelscooter: (ongunstig of schertsend) fatbike.
Jeugdjournaal
Het Jeugdjournaal organiseert dit jaar voor het eerst de verkiezing voor Kinderwoord van het Jaar.
Skibidi, slay en sigma: wat betekenen deze nieuwkomers? Op deze podcast kom je erachter.
België (Nederlandstalig)
Voor het 21e jaar op rij organiseert Van Dale de verkiezing van Woord van het Jaar. Sinds 2010 wordt er een aparte stemming georganiseerd voor Nederland en Vlaanderen. De 10 genomineerde woorden zijn in 2024 ontstaan of in 2024 populair geworden in Vlaanderen.
Op de site van de VRT staat de uitleg van de tien kandidaatwoorden voor Vlaanderen.
De 10 genomineerde woorden:
AI-washing, beknibbelflatie, bieperaanval, borstschroom, haatvolgen, hangmatbeleggen, klimaatarts, knaagdierman, landingsnota, voorkauwgeneratie.
Een selectie van de verklaringen:
Borstschroom: De aarzeling of schaamte om hartmassage toe te passen bij een vrouw, doordat dat tussen de borsten moet gebeuren.
Voorkauwgeneratie: Een generatie die gewend is om informatie en oplossingen voorgekauwd te krijgen in plaats van ze zelf te zoeken. Denk bijvoorbeeld aan mensen die AI zoals Chat GPT gebruiken om een paper te schrijven.
Vlaamse jeugdige Woorden van het Jaar
Glamour is het Kinderwoord van het Jaar 2024 geworden: het favoriete woord van de Vlaamse kinderen in het voorbije jaar. Ook het Tienerwoord van het Jaar 2024 werd bekendgemaakt. De tieners van vandaag kozen voor noncha als het meest populaire woord van 2024. Deze woorden worden uigelegd op de VRT site.
Groot-Brittannië
Het Engelse Woord van het Jaar voor 2024 is mijn favoriet.
De Oxford University Press noemde brain rot uit tot Oxford Word of the Year 2024. Ook de VRT berichtte hierover.
Waarom brain rot (hersenrot)?
Brain rot wordt gedefinieerd als de verslechtering van de mentale of intellectuele staat van een persoon, als het resultaat van overconsumptie van materiaal (met name online content) dat als triviaal of niet uitdagend wordt beschouwd. Ook andersom: Brain rot kan zowel de oorzaak van mentale verslechtering zijn doordat je te veel nonsens online content leest, maar iemand met brain rot kan ook nonsens produceren.
Het eerste geregistreerde gebruik van brain rot werd gevonden in 1854 in Henry David Thoreau’s boek Walden (daar met een koppelteken), waarin hij verslag doet van zijn ervaringen met het leven van een eenvoudige levensstijl in de natuurlijke wereld. Als onderdeel van zijn conclusies bekritiseert Thoreau de neiging van de maatschappij om complexe ideeën, of ideeën die op meerdere manieren geïnterpreteerd kunnen worden, te devalueren ten gunste van eenvoudige ideeën, en ziet dit als een indicatie van een algemene achteruitgang in mentale en intellectuele inspanning: “Terwijl Engeland zich inspant om de aardappelrot te genezen, zal niemand zich inspannen om de brain-rot te genezen – die zo veel breder en dodelijker heerst?”
Uit Walden.
Geef een reactie