Het was tijdens een fietsvakantie dat ik kennismaakte met de oostelijke Algarve en met Tavira. De bed-and-breakfast was prima, de omgeving prachtig, de stranden geweldig, alleen… het fietsen viel tegen.
Dat lag niet aan de Nederlandse reisorganisator, die had erg zijn best gedaan op de fietsroutes. Maar elk leuk weggetje leidde al snel weer naar de EN125, de verkeersader die van west naar oost door de Algarve loopt. Op die weg fietsen was een stoffige, hete bedoening en vooral zeer onveilig met al dat langsrazende verkeer.
Het was niet onze eerste fietservaring in Portugal. Al eerder hadden we in het noorden gefietst over rustige, secundaire wegen. Wel was het de eerste keer dat we onze eigen fietsen meebrachten. Vouwfietsen, verpakt in een speciaal daarvoor gemaakte tas. Dat bleek erg handig, want fietsen meenemen in de trein was toen verboden. En in de tas vielen ze niet op. Veel andere fietsers kwamen we niet tegen en met onze vouwfietsen hadden we overal bekijks. Nee, Portugal was geen fietsland in 2002.
Maar dat is veranderd. In de Algarve loopt nu een fietspad langs de Atlantische kust. De Ecovia do Algarve is 214 kilometer lang en je kunt van Cabo de São Vicente in Sagres naar Vila Real de Santo António aan de Spaanse grens fietsen door natuurgebieden, zoutpannen en boerenland.
Fietspaden
Een ecovia is een onverharde weg waarop je kunt wandelen, fietsen of paardrijden en die meestal natuurgebieden met elkaar verbindt. De ecovias vormen met elkaar een netwerk van paden die op elkaar aansluiten. Zo kun je vanuit Sagres langs de Atlantische kust naar het noorden fietsen via de Ecovia da Costa Vicentina. Vanuit Vila Real de Santo António kun je langs de grens met Spanje fietsen over de Ecovia do Guadiana.
Behalve de ecovia is er de ecopista. Ecopistas zijn trajecten die een niet meer in gebruik zijnde spoorweg volgen.
Dan is er – meestal in de stad – de ciclovia, het fietspad en de ciclofaixa, de fietsstrook.
- www.ecovias.pt (een overzicht van alle ecovias in Portugal)
- www.ciclovia.pt (een overzicht van alle fietspaden in Portugal)
Fietsen in de grote steden
Ook in de grote steden is fietsen geen bijzonderheid meer. In Lissabon is zeer recent een systeem van leenfietsen in gebruik genomen, Gira genaamd, met een keuze uit gewone en elektrische fietsen. Erg praktisch lijkt me in een stad waar lopen soms al een hele opgaaf is vanwege de hoogteverschillen.
- www.lisboabikesharing.pt (leenfietssysteem Lissabon)
- www.mubi.pt (fietsmobiliteit in steden)
Fiets in de trein
Tegenwoordig mag de fiets mee in de trein. Dat is gratis. De regionale treinen en de treinen en metro’s in de stedelijke omgeving van Lissabon en Porto hebben speciale fietsplekken of een fietswagon. In sneltreinen en intercity’s mag de fiets gratis mee als hij verpakt en gedeeltelijk gedemonteerd is en past in de voor bagage bestemde plekken.
Het is aan te bevelen op de site van de spoorwegen te kijken voor je met de fiets de trein ingaat. Op sommige lijnen zijn er restricties voor wat betreft het fietsvervoer, bijvoorbeeld in de spits.
- www.cp.pt (Portugese spoorwegen)
Portugal, een fietsland?
Het antwoord op deze vraag is natuurlijk ja. Het is (bijna) altijd goed fietsweer. Je hebt (bijna) nooit een regenpak nodig. Je bepaalt zelf of je wilt fietsen in bergachtig gebied of langs de kust waar het land vlakker is.
Tavira, waar ik inmiddels woon, had altijd al een bekende naam in de wielersport. Maar de laatste jaren is het steeds meer een stad waar gefietst wordt. De fietstoeristen, vooral in het najaar en de winter, hebben hier zeker aan bijgedragen. Je kunt op veel plekken fietsen huren. Als nieuwe wegen worden aangelegd of oude worden opgeknapt, worden er fietsstroken, fietspaden en fietsparkeervoorzieningen aangelegd. Er zijn politieagenten die patrouilleren op de fiets. En de Ecovia do Algarve, die langs Tavira loopt, is een prima uitgangspunt voor korte trajecten of dagtochten.
- www.fpciclismo.pt (voor de sportieve fietser)
- www.fpcub.pt (voor de gewone fietsgebruiker)
De in dit stuk genoemde websites zijn bijna allemaal in het Portugees. Maar voor geïnteresseerden die de taal niet spreken, bieden ze toch informatie door middel van kaarten of overzichten.
Winy Schalke zegt
Bedankt voor dit mooie overzicht, Maja. Ik heb vorig jaar stukken gefietst van de De Ecovia do Algarve, tussen Vila Real de Santo António en Tavira. Prachtige route. Het wegdek was hier en daar wat slecht en de routemarkering niet altijd even duidelijk. Maar toch erg genoten van het landschap, vooral het fietsen tussen de zoutpannen. Als ik weer eens in Lissabon ben ga ik daar het leenfietssysteem eens proberen. Handige tip.
Jan Blanckaert zegt
Waar zijn de beste fietswinkels in Tavira en de beste fietsverhuur winkels met kwalitatieve fietsen?
Zelf fiets ik regelmatig van Fuseta naar Tavira via de ecovia. In het begin een paar keer verkeerd gereden door de slechte markering.
Maja Kersten zegt
Beste Jan,
Wij hebben onze fietsen gekocht bij Casa Abílio in de Rua João Vaz Corte Real. De eigenaar is zelf een enthousiaste fietser en verkoopt, verhuurt en onderhoudt fietsen. Als ik door de stad loop zie ik veel reclame van fietsverhuurders. Misschien heeft de Turismo daar een overzicht van.
Groeten, Maja
Scarlett zegt
Dat klinkt goed, Maja. Wij gaan rond de kerst naar Tavira en gaan kijken of we daar naar toe willen verhuizen. We wonen nu meer westelijk in de Algarve. Ik ben dol op fietsen, dus ik wil zeker een stukje proberen.
Kun je ons nog leuke eettentjes/eetcafés aanraden?
Alvast bedankt!
Maja Kersten zegt
Beste Scarlett, de horeca is goed vertegenwoordigd in Tavira en de omliggende dorpen. Een aanrader heb ik niet, ik eet meestal thuis. Veel plezier bij het ontdekken van Tavira!
Scarlett zegt
Dank voor je reactie, Maja.
Johan zegt
Wij reden een rondje Portugal:
http://blijventrappen.nl/fietstocht-portugal/
Michiel van Dam zegt
Beste Maja,
Je kent me nog niet, en ik jou niet. Maar wellicht hebben we elkaar gezien, op de fiets, zou zomaar kunnen. Ik woon sinds 3 jaar in Santa Luzia, dat kan slechter. Daarvoor 3 jaar aan de westkust van de Algarve. Ben nog een regelmatige bezoeker van de Costa Vicentina.
Ter zake. In de Intercity’s zijn tegenwoordig 2 fietsplaatsen. Het demonteren en verpakken is verleden tijd. Reserveren verplicht.
Abilio Bikes in Tavira, voorheen Casa Abilio, van de familie Branquinho kan ik iedereen van harte aanbevelen.
De Ecovia Litoral. In 2017 meldde Winy Schalke “hier en daar wat slecht”. En nu, in 2021, hier en daar wel erg stenig. Rock ’n Roll, rolling stones, en daarmee verwijs ik niet naar de muziek en Mick Jagger & Co. Bij de nieuwe brug ten oosten van Tavira heeft de gemeente bedacht een lading stenen te storten. Ik zie er fietsers afstappen, veiligheidshalve. Vlak voor het bereiken van de boulevard in Cabanas hobbel je over een superslecht pad. Twee Nederlandse fietsreizigers met ieder 4 tassen op hun oerdegelijke Santossen besloten wijselijk af te stappen. Groot gelijk. En zo zijn er veel meer uitdagende gedeelten van de Ecovia Litoral. Inmiddels heb ik mijn eigen route langs de zuidkust, met weinig Ecovia en N125. Veel asfalt. Het is maar wat je voorkeur heeft.
Sportieve groet,
Michiel
Maja Kersten zegt
Beste Michiel,
Wat leuk dat je de ecovia litoral goed kent. Ik ben nog altijd van plan het hele traject een keer fietsend af te leggen, in plaats van stukjes. Dat is nog niet gebeurd, dus ik kan niet meepraten over de uitdagende gedeelten. Dank voor je reactie en aanvullingen op mijn artikel. Groet, Maja
Rutger zegt
Hoi Maja,
Toevallig kwam ik op je website en leuk te lezen! Vorige week ben ik naar Porto gegaan en heb hier een fiets gekocht, Het plan is met de fiets af te zakken naar het zuiden dus ik zwaai wel een keer als het gelukt is:)
Fietsen in Porto is een uitdaging maar het werd me zo uitgelegd: Rutger, we don’t have rules for bikers. One way streets or sidewalks are perfectly fine to cycle but always respect the people. If you respect them, they will respect you. En dit gaat prima vooralsnog.
Bedankt voor je info! Zondag richting Lisboa
Maja Kersten zegt
Dank voor je reactie, Rutger. Veel plezier bij je uitdagende fietstocht!
Anne Maria zegt
Olá, ik zou graag wat informatie over fietsroutes in de Algarve willen hebben. Wij wonen sinds 1 augustus 2021 in Portugal, hebben nog veel te ontdekken.
Groetjes, Anne Maria
Maja Kersten zegt
Hallo Anne Maria, heb je de in mijn artikel genoemde sites al geprobeerd ( http://www.ecovias.pt en http://www.ciclovia.pt )? Die zijn heel compleet en tonen ook de fietsroutes de Algarve.
Veel fietsplezier! Groet, Maja
Michiel zegt
Een betere website over fietsen in Portugal dan https://pedalportugal.com/routes-resources/touring-routes heb ik nog niet ontdekt. Engelstalig, voor lezers m/v van Portugal Portal geen probleem.
Tip voor fietsers op de Ecovia Litoral tussen Fuseta en Olhão. Een nog altijd afgesloten houten brug betekent de smalle rivier met weinig water oversteken over platte stenen. Eerst een stukje afdalen, na de stenen omhoog. Val niet! Laat je eventueel helpen. Ter plaatse geconstateerd in april/mei 2022. Een Oostenrijkse met e-bike is 2 sterke mannen heel dankbaar. Wanneer deze bottleneck hersteld is, blijft een raadsel. Het heeft de aandacht van lokale autoriteiten. Dus wachten en wachten.
Michiel van Dam zegt
Aan Maja en alle andere lezers/lezeressen met fietsplannen op de Ecovia litoral.
Terug van weggeweest, hier ben ik met up-to-date informatie over de ecovia, traject Pinheiro nabij Luz de Tavira naar Fuseta en Olhao.
Kort en krachtig, het is hier en daar bar en boos. Twee deels ingestorte houten bruggen… die vlak voor Fuseta bleek niet tractor bestendig! Begin van dit jaar te zwaargewichtig. De andere, een paar kilometer voor Olhao, is al 2 of 3 jaar onbegaanbaar. Omleidingen niet of nauwelijks aangegeven.
Droevenis: de câmara municipal van Olhao reageert niet op e-mails, met nietsverhullende foto’s.
Hoezo public relations. Wanneer neemt men fietsers serieus? Het regent verbazing en klachten van fietsreizigers van heinde en ver. Algarvepromotie!
Helaas kan ik de op 16 juli 2023 gemaakte foto’s hier niet bijsluiten. Interesse? Laat maar weten, dan komen ze per e-mail naar je toe. Als câmara municipal Olhao zou ik me doodschamen. Maar ja, bureaucratie, wie gaat repareren, wie gaat betalen?
Voor de kritische lezer m/v: de correcte schrijfwijze van Olhao is mij bekend. De iPad heeft bijles nodig.
Leve de fiets, en hopelijk spoedig leve de ecovia litoral.
Michiel van Dam
Santa Luzia TVR
Maja Kersten zegt
Dank, Michiel voor je reactie en aanvullingen. De ingestorte brug bij Pinheiro was ik ook tegengekomen, maar een alternatieve route was gelukkig makkelijk te vinden. Goed dat je aandacht vraagt voor de fietser. Het helpt vast!
Groeten, Maja
Michiel van Dam zegt
Bom dia Maja.
Vorige week werd de ingestorte fietsbrug in de Ecovia tussen Pinheiro en Fuseta geinspecteerd door drie mannen van de gemeente Olhao. De aftrap van actie, eindelijk?
Ik heb wat belanghebbenden nogmaals aangespoord ons fietsers serieus te nemen. Denk aan een soort brandbrief per e-mail. Een echte Ram kijkt niet lijdzaam toe.
Stralende dag toegewenst.
Michiel
MIchiel van Dam zegt
Goed nieuws over de Ecovia tussen Fuzeta en Olhão. Om deze koude dag opgewekt mee te beginnen, Maja. Bom dia dus.
Op 4 december jl. is het traject Bias-Olhão officieel geopend, met nieuwe brug! Na 6 jaar strijd met natuurbeschermers en landeigenaren kan de vlag uit. Een trotse Antonio Miguel Ventura Pina, Presidente Câmara Municipal Olhão, meldde dat het 150.000 € heeft gekost. Honderden fietsers en wandelaars waren er getuige van.
Helaas nog 10% tussen Fuzeta en Olhão nog niet op orde. Bij een aantal huizen vertikken de landeigenaren medewerking.
Op sulinformacao.pt d.d. 11-12-2024 een verslag met foto’s.
Inmiddels heeft de gemeente Faro toegezegd de verbinding Olhão-Faro te gaan realiseren.
Het verheugende nieuws kan niet op.
Ga het allemaal ook zelf ontdekken. Wellicht als het wat aangenamer weer wordt.
Groeten uit Santa Luzia.