In Portugal is het goed gebruik dat een student na een succesvolle afronding van een opleiding aan het hoger onderwijs van de ouders een speciaal bij die opleiding passende gouden ring krijgt. Het is de Anel de Curso, vrij vertaald de Ring van de Opleiding. In vertaling kom je wel Universiteitsring tegen, maar dat gaat voor Portugal niet helemaal op omdat ook een student aan het hbo ervoor in aanmerking kan komen.
In veel landen, zoals Nederland, is een Anel de Curso een onbekend fenomeen, in de Verenigde Staten en Canada is het echter al langere tijd een traditie. Het concept ontstaat begin 19e eeuw onder studenten van de Amerikaanse militaire academie in West Point met het idee om de eenheid van de groep visueel weer te kunnen geven. Iedereen dezelfde ring met dezelfde symboliek.
Een andere waarde
Mijn vrouw is Portugese en heeft ooit van haar moeder een Anel de Curso gekregen die ze best vaak draagt. Het is een heel eigen ring, die bij jou als persoon past en daarom een andere waarde heeft dan een mooie ring die je bij de juwelier ziet en besluit te kopen of voor een verjaardag te vragen. Voor mijn reeds lang in Nederland wonende vrouw is het een kleinood dat haar verbindt met Portugal, het land waar ze vandaan komt en het land waarvan ze houdt.
Toen onze beide dochters op de universiteit zaten, waren we er al snel over uit dat ook zij na hun afstuderen een Anel de Curso zouden krijgen. Een idee dat hen onmiddellijk aansprak, vanwege hun band met Portugal. Een is arts en op de bijbehorende ring staat de esculaap en daarbij hoort een oranje-gele steen. De andere dochter is jurist en krijgt een weegschaal op haar ring en een knalrode steen. Verder is in iedere ring een uiltje, van de wijsheid en het symbool van het betreffende opleidingsinstituut gegraveerd.
Onlangs hebben we in Portugal, in de universiteitsstad Coimbra, voor de beide dochters een Anel de Curso kunnen kopen, laten maken eigenlijk. Dat klinkt simpel, maar dat het uiteindelijk is gelukt, is te danken aan de inzet van een juwelier. Op een middag zijn we bij vijf of zes juweliers langs geweest om ons te laten inlichten over de mogelijkheden. Dan blijkt zo’n Anel de Curso nog steeds een veelvoorkomende symbolische afsluiting van een opleiding. Slechts één juwelier verkocht ze niet, twee zouden er niet zo snel kunnen leveren omdat we er hartje zomervakantie waren. De anderen konden mogelijk wel leveren.
Oneindigheid
Eén juwelier had de beide door ons verlangde ringen in de juiste maten en in een redelijke uitvoering. Er bestaat een groot aantal varianten van deze ringen, breed, smal, met en zonder edelstenen. Soms ook van witgoud. De gekleurde stenen midden in de ring zijn vrijwel steeds synthetisch vervaardigd, want een echte steen zou het sieraad onbetaalbaar maken.
Bij deze juwelier stond dus in de ene ring de weegschaal, in de andere de esculaap en in beide ringen het uiltje. Dan was er nog een probleem: in beide ringen stond ook het symbool van de universiteit van Coimbra. Dat is lastig voor twee aan de Universiteit van Utrecht opgeleide dochters. We wisten al dat we hier op een probleem zouden stuiten en waren gewapend met een print van het symbool van de Universiteit van Utrecht. Dat is het wapen van de stad, omringd door een fel stralende zon, met daar weer in kleine letters omheen, Sol Iustitiae Illustra Nos.
Zon der gerechtigheid verlicht ons
Eén ding werd ons meteen duidelijk gemaakt. Het zou onmogelijk zijn die tekst in een cirkel op de zijkant van een toch betrekkelijk kleine ring te graveren. Maar het stadswapen en de zon en daaronder ‘UU’, Universidade Utrecht, dat zou in principe moeten kunnen. De vraag was alleen wanneer?
Bij terugkeer die dag daarop lukte het ons om spijkers met koppen te slaan. Na heftig overleg en druk telefoonverkeer zou de broer van de juwelier de ringen van Coimbra naar Porto rijden. Daar zou de graveur ‘Coimbra verwijderen en Utrecht ervoor in de plaats zetten’. Maandagochtend om negen uur opende de juwelier zijn zaak en konden we de ringen ophalen. De eerder toegezegde korting van 10 procent werd ingetrokken, maar dat was niet meer dan redelijk. De ringen zijn schitterend geworden en beide dochters zijn er heel blij mee.
Els zegt
Wat een mooi idee zo’n ring! Dat zou in Nederland ook een goede traditie kunnen worden! Dank je voor je leuke artikel Jule!
barbara zegt
Wat ’n mooi idee:) ik weet ’n vriendin, eigenlijk bronssmid, die zich nu ook op edelsmeden toelegt. Rose van der Hurk. Ik zal haar ‘ns tippen. Zelf denk ik ook aan ’n ander sieraad. Als je met je handen werkt, draag je meestal geen ring. Of als je puber bent, geen goud.
Het zou leuk zijn, om ‘ns te denken over ook alternatieve vormen. Ik zit voor mezelf te denken aan bijdrage voor ’n sieraad, als ik 60 word. Ring kan niet omdat ik reuma en artrose heb, dus iets anders? Iemand ’n idee? Ik wil vieren dat ik kanker overwin, er sterker uitkom, al is ’t leven pittig. Benieuwd naar jullie reacties;)
Joop zegt
Ik ken dit fenomeen in Nederland alleen bij de mariniers.
Maar wel heel leuk.
mr ir hendrik th van asselt zegt
En wat hebben de twee ringen uiteindelijk gekost?
hendrik th van asselt
ex -Lourical
Jule Hinrichs zegt
‘Geldzaken dacht ik niet op te nemen in mijn artikel. De variatie in ringen was groot, bij de ongeveer zes zaken waar we navraag deden. Van simpel tot bezet met echte edelstenen. Van zo’n paar honderd euro per ring, tot ver over de E1000.’