Inherent aan mijn liefde voor dieren is dat ik al op jonge leeftijd bewust een keuze heb gemaakt om vegetariër te worden. Niet iets wat handig is als je in Portugal woont, daar ben ik wel achter gekomen. Heus, ik wil hier geen klaagzang over Portugal houden. Integendeel, ik vind het een heerlijk land: de natuur, de bergen, de zee en de Portugese gastvrijheid, stuk voor stuk redenen waarom we hier zijn gaan wonen.
Van gastschrijver Kristine Nuberg
Maar het dierenleed en de grote consumptie van vlees maakt het voor mij best lastig. Uit eten gaan we zelden omdat de keuzes voor vegetariërs zeer beperkt zijn. Tenzij je genoegen neemt met een paar blaadjes sla en een verdwaalde tomaat. Alhoewel, ik moet bekennen dat je met wat doorzetten best goede vegetarische gerechten kunt vinden, maar wel in grote steden, zoals Porto, Lissabon of Guimarães. Ik ben stiekem wel eens jaloers op mensen die gewoon alles eten en er verder geen punt van maken. Zou voor mij een stuk simpeler zijn. Genoeg over de culinaire geneugten van dit land.
Dierenleed, het is iets wat mij al jaren bezighoudt. Iets waar ik niet om heen kan, iets waar ik nachtenlang van wakker lig, waarvan ik zou willen dat het er niet was, maar een ideale wereld, die bestaat niet.
Honden aan de ketting
Dierenleed. Je ontkomt er niet aan. Honden die levenslang aan een ketting liggen. Ze kunnen nog net een rondje om een boom of een paal maken, maar dat is dan ook alles. Wat een ellendig leven voor zo’n dier! Wanneer ik hier mensen op aanspreek (dit doe ik echter zelden, omdat je dan al snel de betweterige estrangeiro bent), kijken ze mij verbaasd aan: ‘Hij wordt toch niet mishandeld? Hij krijgt een paar keer per week eten en vers water als de baasjes er zijn’. Een antwoord waar ik niks mee kan. Blijkbaar zien ze het totaal anders en hebben ze een heel andere belevingswereld wat dieren betreft.
Straatkatten
Dan zijn er de enorme hoeveelheden straatkatten. Een gigantisch probleem, omdat zo’n poes drie keer per jaar een nestje van gemiddeld vijf kittens kan krijgen. Die te zijner tijd op hun beurt ook weer kittens krijgen. Gelukkig hanteren diverse steden het programma CED, wat staat voor Captura Esterilização Devolvimento. Dit wordt georganiseerd vanuit de gemeente. Dankzij dit programma worden katten gevangen, gesteriliseerd en teruggeplaatst op straat. Helaas gebeurt dit nog veel te weinig.
Kattenziektes
Een ander vervelend en hardnekkig probleem zijn de diverse kattenziektes zoals Fiv (Feline HIV) en Felv (Feline leukemie), Waarvan de eerste superbesmettelijk is en de tweede moeilijk behandelbaar.
Natuurlijk is Portugal niet het enige land in deze wereld dat met dit soort problemen kampt. Het is iets wat we in Nederland niet of nauwelijks meer tegenkomen. Daarom zijn we niet meer gewend om zoveel stakkertjes te zien rondlopen.
De vraag is: wat doe je eraan? Virar as costas, zoals ze dat in het Portugees zeggen, de schouders ophalen en zeggen dat het altijd zo geweest is, of dat het een probleem van de Câmara is?
Steentje bijdragen
Ik heb hier veel over nagedacht. Ik wist, ik moet hier iets mee. Wat kan ik doen om deze dieren te helpen? Via een Portugese kennis kwam ik op het idee steentjes te gaan beschilderen met katten en honden erop. Heel veel heb ik ervan verkocht. Het gaf me een goed gevoel om letterlijk en figuurlijk een steentje bij te kunnen dragen. Ik ging ook andere dingen maken om te verkopen om geld in te zamelen. Het is onderhand een soort familiebedrijfje aan het worden. Mijn man zaagt de plankjes in de gewenste vorm en onze zoon Wouter heeft mijn website ontworpen en onderhoudt deze voor mij De totale opbrengst gaat naar de straatkatten.
Ik heb heel veel zakken voer kunnen doneren aan de stichting waarvan ik de oprichter persoonlijk ken. Deze stichting is de Associação Animais de Ninguem in Castelo Branco. Ik heb grote bewondering voor de vrouw die deze stichting leidt en die met behulp van een handjevol vrijwilligers ruim tweehonderd straatkatten in Castelo Branco elke dag voer en vers water geeft. Dit doet ze allemaal belangeloos naast haar fulltimebaan en haar eigen elf katten. Ook bekostigt ze veel uit eigen zak.
Ik weet natuurlijk heel goed dat dit geen oplossing voor het probleem is, maar niets doen is voor mij geen optie. Het zal nog vele jaren duren voor de katten- en hondenpopulatie op een ‘normaal’ niveau zal zijn, maar voor nu geeft het mij een gevoel dat ik iets bijdraag wat van waarde is voor de Portugese samenleving en in ieder geval voor de Portugese honden en katten. Ook door zelf vier straatkatten en – honden te adopteren.
Eerder verscheen op Portugal Portal een verhaal over het dierenleed van 18 miljoen kippen die nooit het daglicht zien en leven op een oppervlakte van twee A4’tjes. En over Flappie het kerstkonijn dat een prima leven had. https://www.portugalportal.nl/flappie-in-portugal/
Als we nu gewoon een hond of kat uit een Portugees asiel op opvang halen en geen rashonden/katten (die qua gezondheid kapot gefokt zijn) kopen in Portugal of erger gaan halen/kopen in het buitenland.
Mijn geweldige (straat)hond heb ik 2 maanden geleden na 13,5 jaar in moeten laten slapen. 2 Weken geleden een nieuwe vriend uit de opvang van Pegadas & Bigodes gehaald, geweldig dier en weer een van de straat gered.
Hallo,
Wij herkennen het dierenleed-probleem helemaal. Erger nog, onze eigen Border Collie is doodgebeten door zo’n half wilde hond hier, en toen ik de eigenaar daar op aansprak keek die me bizar aan en begreep absoluut niet wat ons probleem was.
Dus ja, er valt nog een weg af te leggen. Je gaat het niet geloven, maar toch heb ik een heel klein beetje begrip: je schreef het zelf al: die mensen zitten op dat vlak in een andere belevingswereld. Er over spreken kan, maar dat vraagt geduld, én niet vanuit het standpunt “jij bent verkeerd bezig”. Door te doen wat je nu doet denk ik dat je bijzonder veel positieve energie de wereld in stuurt. Zal het daardoor morgen veranderd zijn? Neen, toch niet, maar ik denk wel dat je je steentje bijdraagt! Veel moed!
P.S.: moest je nog veggierestaurantjes kennen, ik lees het graag. Wij zijn “flexitariërs”, maar missen enorm wat meer groenten-variatie. Guimaraes en Braga hebben we al eens goed gegeten (Braga was wel Sushi), maar da’s al een uurtje rijden voor ons. Nog iets meer oostwaarts (Fafe, Cabeceiras) is het noppes helaas….
Dank voor je positieve reactie. Wat veggierestaurants betreft, die zijn zeker in deze omgeving (wij wonen vlakbij Cabeceiras de Basto) ver te zoeken! In Cabeceiras kennen we Batataz, door Nederlandse eigenaar gerund, waar een best lekkere veggieburger en tomaten-feta wrap op het menu staat. De zelfgemaakte frietjes zijn ook niet te versmaden! Hartelijke groet!
Mooi artikel en zeker alle kleine beetjes helpen!
Mensen bewust maken van hoe het ook kan is er de beroemde uitspraak- Be the change you like to see in the world-
En dan met geduld en liefde zal het hopelijk beter en beter gaan met de dieren, onze mede bewoners op deze aarde. Veel succes!
Hallo Kristine,
Wat goed dat jij een steentje bijdraagt aan het dierenleed.
Ik herken het probleem helemaal.
Toen ik in Portugal woonde ving ik katten en liet ze steriliseren.
Ook voerde ik ze dagelijks en dat doe ik nog steeds. Ook maakte ik langere lijnen voor de honden, zodat ze wat meer bewegingsruimte kregen.
Toen ik terug ging naar Nederland moest ik iemand vinden die de katten wilde voeren. Gelukkig was er een buurvrouw die deze taak wel wilde uitvoeren.
Ik betaal in januari een flink bedrag aan een dierenvoederzaak in Montalegre. Een medewerker die toch al voer rondbrengt bezorgt 1 keer per maand een zak kattenvoer bij mijn buurvrouw. Ik ben blij dat ik toch nog iets kan doen. En gelukkig vonden de meeste dorpsbewoners mijn acties goed. Er zal een mentaliteitsverandering moeten plaats vinden en dat kost tijd.
Ik bewonder de mensen die zich inzetten voor deze honden en katten.
Vegetariër vanaf mijn 4e jaar geworden doordat ik in de jaren ’50 op weg naar/van de kleuterschool op de wekelijkse veemarkt onvoorstelbaar wrede praktijken gadesloeg die weerloze koeien, schapen, varkens soms paarden werden aangedaan, kan ik hier helemaal inkomen.
Verscheidene jaren heb ik maanden achtereen in de Alentejo en ZW Algarve huisjes gehuurd en kwam ik zelden een restaurantje tegen waar je echt lekker vegetarisch kon eten. Ook herkenbaar: in/op (super-)markten taferelen met boodschappenkarren afgeladen met voornamelijk “vleeshompen”.
Ik ben heel erg veel van Portugal gaan houden om de bekende redenen maar de reden om ervoor te kiezen in NL te blijven (ondanks dat het ook hier niet met alles oké is > intensieve veehouderij), is dat ik het vele leed op straat niet kon aanzien/verwerken ook al probeerde ik mijn steentje bij te dragen door aan de opvang te doneren (geld voor sterilisaties, zakken met voer), 2e hands kleding te kopen in de speciaal voor dit doel second hand shop en soms met succes te proberen bij deze en gene (veelal expats) die ik kende katten uit de opvang te plaatsen.
BRAVO Kristine, voor je aanpak en het volhouden ervan.
Proficiat met uw initiatief. Wij Belgen uit Castelo de Vide zijn dezelfde mening toegedaan rond dierenwelzijn in Portugal. Wij hebben de indruk dat voor veel Portugezen dieren nuttig moeten zijn. Zijn ze dat niet dan hebben ze niet veel waarde en bijgevolg laat ze maar langs de straten lopen….
Wij hebben intussen 2 harlekijntjes van straat geholpen en in enkele maanden tijd zijn ze onze onafscheidbare vriendinnen geworden.
Wie doet verder mee om dit leed te verkleinen?
Fijne kerst
Frans en Marleen
Dag Kristine,
Ik bewonder je inzet voor de dieren , maar toch een kleine kanttekening bij de sterilisatieprojecten van zwerfkatten.
Zwerkatten steriliseren is prachtig , maar ze dienen daarna opgevangen te worden in een huiselijke omgeving en niet in de natuur logelaten te worden.
In de natuur zijn katten schadelijke exoten die daar niet thuishoren.
Ze vormen een groot probleem voor de natuur.. Katten vangen jaarlijks miljoenen vogels , kleine reptielen, etc en veroorzaken als exoten die niet thuishoren in de vrije natuur een onevenwicht.
In Nederland, waar het probleem van zwerfkatten niet zo groot is als hier Portugal , vangen katten jaarlijks miljoenen vogels. 30% van de weidevogels in Nederland worden gepakt door katten.
Je kan je inbeelden hoe veel o.a. het vogelbestand hier Portugal te leiden heeft onder het zwerfkattenbestand..
Als je de natuur wil beschermen moeten er andere oplossingen komen voor het zwerfkattenprobleem..
Fijne kerst !
Rene
Goedemorgen Rene, ik begrijp je standpunt helemaal, maar vraag me tegelijkertijd af hoe je het zwerfkatten probleem dan zou willen oplossen….. Nadat zo n zwerfkat gesteriliseerd is wordt er gekeken of deze geadopteerd kan worden, tenzij het een erg verwilderde kat is. Het is gewoon onmogelijk een adoptant te vinden voor elke zwerfkat, helaas. Maar als er vele katten per jaar gesteriliseerd/gecastreerd worden, dan betekent dit dus op termijn ook minder katten.
Dus dan ook minder vogels die sneuvelen.
Hartelijke groet, Kristine
Beste Rene, de katten vangen ook muizen en ratten en dat is heel belangrijk. Voor elke rat en muis die ze vangen, vangen ze een vogeltje minder.
Er was een land (helaas weet ik niet meer welk, was het China?), waar alle katten werden weggevangen en dat daarna overspoeld en opgevroten werd door de muizen.
Ik ben het helemaal met je eens.
Ik ben een dierenliefhebber in heel brede zin, maar katten zijn echt een heel groot probleem. Ze moeten gezien worden als een invasieve soort en daar moeten we ook naar handelen. Dus als huisdier houden en net als een hond in huis of onder controle buiten.
Volgens Oxford Academic :
Het wordt algemeen erkend dat het verlies aan biodiversiteit een van de meest urgente hedendaagse crises is, zowel in Europa als wereldwijd. 156 Het staat ook vast dat vrij rondlopende huiskatten een grote bedreiging vormen voor de Europese biodiversiteit. Bovendien is het aanpakken van deze dreiging relatief eenvoudig en goedkoop in vergelijking met het aanpakken van andere oorzaken van biodiversiteitsverlies, en lijkt het zelfs in overeenstemming te zijn met de eigen belangen van katten, gezien de gevaren van het buitenleven. Last but not least laat bovenstaande analyse van de Natuurrichtlijnen in het licht van de huidige wetenschappelijke kennis zien dat ook deze dreiging effectief moet worden aangepaktvan de lidstaten door de EU-natuurbeschermingswetgeving.
Zwerfkatten en wilde katten moeten worden verwijderd of gecontroleerd wanneer ze een bedreiging vormen voor beschermde soorten en/of gebieden.
Wat huiskatten en boerderijkatten betreft, verplichten de natuurrichtlijnen de EU-lidstaten ervoor te zorgen dat het vrij rondlopen van katten wordt verboden en effectief wordt voorkomen.
De Oxford Academic zegt dat deze dreiging relatief makkelijk en goedkoop aan te pakken is….. Ik vrees dat ze daarmee bedoelen dat de loslopende straatkatten uitgeroeid moeten worden?!!
Dat is iets wat mij enorm tegen de borst zou stuiten! Liever zie ik dat èn de mens zelf zijn verantwoordelijkheid neemt (huisdier laten steriliseren i.p.v puppies en kittens bij de vuilnisbak dumpen), èn de gemeente zich actief bezighoudt met het CED programma. Zodat op termijn de hoeveelheid straatkatten en honden controleerbaarder wordt.
Onlangs zag ik deze quote voorbij komen waar ik me erg in kan vinden: Os animais de ninguém são a responsabilidade de todos, oftewel de dieren van niemand zijn de verantwoordelijkheid van ons allen.
Dat er door de overheid en andere instellingen veel gedaan moet worden aan sterilisatie ben ik zeker met je eens.
Maar ook katten eigenaren zullen een cultuuromslag moeten ondergaan en hun huisdier als huisdier houden en niet te pas en te onpas vrij rond laten lopen met alle gevolgen van dien.
Alle katten, honden en fretten moeten allemaal sinds 25 oktober 2022 gechipt en aangemeld bij SIAC zijn, bij verandering van eigenaar moeten de gegevens aangepast worden.