Bom Português

Leerzaam rubriekje. Op de Portugese nieuwszender RTP1. Over dakjes, accenten of tilde. Lastig die leestekens. Het duurt maar een paar minuten. Reuze aardig om even te volgen.

De verslaggever interviewt voorbijgangers. Vraagt de juiste schrijfwijze te spellen. Van een alledaags woord. Portugezen blijken lang niet allemaal foutloos qua schrijftaal. Weet ik uit eigen ervaring.

En dan nog de fonetische uitspraken. Je kunt wel 13 geluiden associeren met de letter ‘a’. Tja, dat maakt de begrijpelijkheid weerbarstig. En toch, gelden Romaanse talen als gemiddeld moeilijk, beweert men.

Taalvaardig

Onnodig. Als je dit land één keer bezoekt. Tenzij je vaker komt en wat langer blijft. Dan is het handig een paar woordjes méér Portugees te kennen. Buiten die enkele die je nodig hebt om inkopen te doen. Een kopje koffie of een maaltijd te bestellen.

Hinderlijk om Portugees te horen converseren. Helaas niet te begrijpen wat er wordt gezegd. Geen punt uiteraard, voor wie het totaal niet boeit. Een woordje over de grens te kunnen spreken.

Mijn column Hoofdletters bracht een schrijffout aan het licht. Juist geschreven is het ‘maiusculas’. Niet ‘maiuscolas’. Een ober zette mij op het verkeerde been. Hij schreef het woord verkeerd. Op een briefje dat hij mij gaf. Zijn spelfout nam ik klakkeloos over.

Stom, stom dat ik de juiste spelling niet eventjes checkte. Gelukkig werd ik behoed. Voor een nogal oenige vergissing. Want de fout in mijn concept-tekst bleef niet onopgemerkt. Dankzij de scherpe blik van de redactie van Portugal Portal.

Bijzonder

Jaloersmakend. De taalinspanningen van Oma Rita. De oma van onze kleinzoons. Met opa Dick wonend in Portugal. Deed van meet af aan alle moeite de taal te leren. Zij moest ook wel. Om met instanties te praten. De telefoon te gebruiken. Met klusjesmannen te overleggen. Of, in contact te treden met de overheid.

Portugees is mooi, maar een hersenkraker. Als gezegd, je stinkende best doen. Om het onder de knie te krijgen. Vooral als je er niet-permanent verblijft. Portugezen zijn tolerant. Voor de moeite die je doet. Om je te uiten, in hun taal. Elke serieuze poging wordt op prijs gesteld, merk ik wel.

Opa Dick neemt zijn taalverrichtingen wat luchtiger op. Ook niet onverdienstelijk. Maakt hij zich ’t nodige eigen ‘in de wandeling’. Tja, ik geef het maar ruiterlijk toe. Benijdenswaardig. Zodra ik die twee, vlotjes in het Portugees, hoor koeterwalen.

Voorbeeld(opent in een nieuwe tab)

Oeverloos

Ongehoord. Dat optimisme op de kaft. Van mijn lesboekje. Een mooi verkooppraatje. Spat van de omslag af. Snel en vlot. In zes weken die ontzettend mooie, maar uiterst moeilijk taal. Leren spreken en begrijpen. Grapje.

Veel beloven en weinig geven. Dat doet een gek in vreugde leven, zeg ik bij mijzelf. Toch schafte ik het aan. Telkens van de plank gegrist, zodra wij weer afreizen. Opnieuw erin duiken om het meest basale op te steken.

Hoe ontnuchterend. Hoor die Portugezen om ons heen. Kletsend tegen elkaar. Zachtjes ‘zoem-zoemend’, op die melodieuze toon. Bijster weinig herkenbaars. Uit de stroom woorden die rap-rap hun mond verlaat.

Echt niet te fiksen, hoor. In zes weken 35 minuten per dag. Geen denken aan dat Bom Português.