Hoe begroet je elkaar?

Als wij bezoek krijgen van Nederlandse vrienden gaat het vaak bij de deur al een beetje “mis”. Want hoe begroeten we elkaar? In Nederland zouden (goede) vrienden elkaar waarschijnlijk drie zoenen op de wang geven. Als het geen vrienden maar bekenden zijn dan geef je elkaar liever een hand. Ook in zakelijke setting is elkaar de hand geven de juiste manier om te begroeten en afscheid te nemen.

In Portugal geven mensen elkaar maar twee zoenen, maar de Portugezen zoenen wel veel vaker. Vrienden zoen je natuurlijk sowieso en vrienden van vrienden dus ook; op straat, in het café, thuis, bij aankomst en bij afscheid. Als je elkaar die dag al hebt gezien zoen je die tweede keer niet opnieuw. Chique mensen geven elkaar trouwens maar één zoen, en dan bij voorkeur een beetje in de lucht. In een meer formele omgeving geeft men elkaar doorgaans wel een hand.

Hoe hoort het eigenlijk?

Ik ben eens even naar meer informatie over begroetingen gaan zoeken op het internet:

Wikipedia zegt:

“In de westerse samenleving is het hand geven de meest gebruikte non-verbale begroeting tussen personen. Dit doet men met de rechterhand terwijl men elkaar in de ogen aankijkt. Het geldt als ongepast om dezelfde persoon twee keer op een dag de hand te schudden als begroeting (behalve bij ontmoeten en afscheid). […]

De kus of zoen wordt pas gegeven als men elkaar beter kent en is vaak slechts voorbehouden aan intimi. Wel gebruikelijk als groet is het geven van twee of drie zoenen op de wang. […]

In Zuid-Europa wordt veel meer gezoend, zelfs bij een eerste kennismaking en vooral met kinderen. […]”

En kijk daarbij vallen mij meteen een paar dingen op, zoals de toevoeging “vooral met kinderen”. Daar ben ik het eigenlijk niet zo mee eens. Het is zo dat kinderen vanaf een zekere leeftijd gewoon met het zoenen meedoen, net als de volwassenen, bij begroeting en afscheid.

En dan de opmerking “op de wang”. Dat klopt in Portugal zeker wel, maar in Nederland zie ik vaak dat naaste familieleden en zelfs goede vrienden elkaar op de mond zoenen. Dat is in Portugal ondenkbaar!

Mannen onderling hebben het sowieso makkelijker in Portugal en in Nederland; ze zullen elkaar nooit zoenen, een handdruk en eventueel een omhelzing is voldoende.

Aankijken of niet?

En dan als laatste is van belang te kijken naar de volgende informatie: “…terwijl men elkaar in de ogen aankijkt”. Dat is misschien wel het belangrijkste verschil in begroeten – en trouwens sowieso in de communicatie in het algemeen – tussen Portugezen en Nederlanders. Nederlanders staan internationaal gezien bekend om hun directheid en ik denk dat het elkaar in de ogen aankijken daar ook bij hoort. De beleefdheid gebiedt dat je de ander aankijkt als hij je iets vraagt of vertelt en die blikken kunnen zeer in- en doordringend zijn. Mijn man voelde zich, in het begin, in Nederland dan ook niet altijd op zijn gemak; hij vond de directe blikken veel te confronterend.

Als je je Nederlandse gesprekspartner niet aankijkt terwijl hij tegen je praat, zal die doorgaans moeite doen je blik toch te vangen. In Portugal hoort het elkaar (diep) in de ogen aankijken tot een intiem moment, en het is dus niet iets wat je zomaar, lichtzinnig doet. Maar je hoeft niet bang te zijn dat ze daarom minder aandacht voor je hebben en echte desinteresse merk je – helaas – meestal snel genoeg!

Nog even verder met de informatie van Wikipedia want ik zie dat

“in Japan men elkaar groet door een buiging te maken. In sommige gevallen veroorzaakt dit ongelukken doordat men zijn hoofd stoot”.

Nu moet ik zeggen dat ik regelmatig botsingen en aanvaringen heb met mijn brilletje, haarspelden, sjaals en andere attributen. Erger nog is het dilemma “twee of drie zoenen?” als we Nederlanders begroeten. Zo’n net niet gegeven, mislukte zoen blijft nog lang in de lucht hangen.

Handzoen

Eigenlijk vind ik het jammer dat de klassieke handzoen is afgeschaft. Als je mij tegenkomt, nodig ik je uit mij vanaf nu op die manier te begroeten! Dan bestaat er meteen ook geen gevaar meer dat we ons vergissen in het aantal zoenen en lopen hoofden, brillen en andere zaken geen gevaar.