Voor het wijzigen van mijn adresgegevens, het betalen van de wegenbelasting en een boete moest ik bij de Autoridade Tributária e Aduaneira zijn. Paspoort mee, officiële papieren mee, opgestuurde brief mee, pinpas mee en een ochtend zonder verdere afspraken. Ik ben er klaar voor.
Autoridade
Bij binnenkomst van het pand, waar de Autoridade gehuisvest is, haal ik bij een machine een nummer. De keuze is reuze, want er is te kiezen uit vijf letters. A t/m E. Ik kies letter B. Dankzij de hulp van een informatiebord, die de betreffende vijf letters verbindt met de dienstverlenende taken van deze dienst. Omdat ik niet alle dienstverlenende woorden achter de letters begrijp, heeft mijn keuze ook veel te doen van een wilde gok. Na mijn gok draait de machine een papiertje uit met daarop een volgnummer. Ik krijg nummer B22 van de machine.
Ik loop via een gang de kantoortuin in. Het papiertje met het nummer in mijn hand. In de kantoortuin staan zeker twintig bureaus. Er zitten en lopen circa 13 ambtenaren in de tuin. En op de wachtstoelen, aan de rand van deze grote ruimte en tegenover de twintig bureaus, zitten de burgers te wachten tot hun volgnummer wordt getoond op een digitaal bord. Dat digitale bord staat als een stoplicht tussen de ambtenaren en de burgers in. Bij elke bescheiden ding-dong komt een volgnummer te staan achter een bureaunummer. Bij dat bureau word je dan geholpen. In de kern een heel overzichtelijk systeem. In de kern.
Het is druk. Mensen lopen in en uit. Het digitale bord geeft – ding-dong – nummer B09 aan bij bureau 5, dus ik heb de tijd om rustig om me heen te kijken. Sommige mensen komen binnen, gaan zitten, kijken op hun papiertje met hun volgnummer, lopen terug naar de machine en drukken op een andere letter. Dat zijn de burgers die hier vaker komen, gok ik. Ding-dong. E54 bij bureau 9. Weer anderen staan haastig op, lopen naar buiten en komen weer gehaast terug. In hun hand de autosleutels. Die mensen gooien elke keer een paar muntjes in de parkeerautomaat buiten. En elke keer blijkt het te weinig voor de wachttijd die ze hebben te gaan. Ding-dong. Nummer A241 bij bureau 18.
Een burger staat op van de stoel voor bureau 14, waar een ambtenaar nog even de laatste gegevens in de computer invoert. De burger loopt weg. De ogen van de wachtenden gaan van de afgehandelde burger, naar de lege stoel voor het bureau van de ambtenaar en rechtstreeks door naar het digitale bord. Geen verandering. Geen . Geen nieuw nummer. De ambtenaar staat op en loopt weg uit de kantoortuin. Tegelijkertijd staat een andere ambtenaar op, bureau 7, die een pakje sigaretten meeneemt. Rookpauze.
Ding-dong. B16 bij bureau 6. Opeens gefluit: fwiet-fwieww. Alsof een opgewonden burger een langslopende ambtenaar probeert te verleiden tot een voordringbeurt. In de hoek, waar het geluid vandaan kwam, zit een bejaard echtpaar. Het blijkt de mobiele telefoon van de vrouw. Het duurt even tot haar telefoon tot zwijgen is gebracht. Ondertussen kijkt iedereen weer op het digitale bord…
Ding-dong. C08 bij bureau 11.
En toen? Wordt vervolgd?
Op het bonnetje staat B 02, was de beurt wellicht geweest? Dan blijf je wachten, gebeurt overigens ook in Nederland bij gemeentehuizen en de apotheek in hst Gelre ziekenhuis in Apeldoorn.
Een boete? Waarvoor? Ja en van het nummer op je bonnetje begrijp ook ik niet veel. Maar zijn uiteindelijk alle zaken opgelost?
En toen was ik op een gegeven moment aan de beurt (het bonnetje dat op de foto bij dit stukje is geplaatst, is een ander bonnetje dan van die ochtend, misschien wel zelfs uit de bonnetjesautomaat van de plaatselijke slager) en heeft een vriendelijke ambtenaar m’n adres aangepast in het systeem. Daarna heb weer een bonnetje getrokken (dat nummer kan ik me niet meer herinneren) en heb ik netjes in een andere rij – die van de kassier – op mijn beurt gewacht om de boete en de wegenbelasting te voldoen. Toen alles was afgehandeld en betaald, had ik zin in een kopje koffie. Dat kopje koffie ben ik gaan drinken op een zonovergoten terras, ergens in Aveiro. Plus: ik was te voet en dat bespaarde me zeker € 2,05 aan parkeerkosten.
Toch wel makkelijk als je een beetje portugees kent, dan weet je tenminste zeker dat je niet de verkeerde letter hebt gekozen.