De bakker

Wij wonen in een dorpje met nog maar zo’n 60 zielen dus alle voorzieningen die er waren, zijn allang verlaten en opgedoekt. Het restaurant aan het begin van de weg die de N-weg met ons dorp verbindt, het cafeetje annex minimercado tegenover de kerk: het zijn helaas nog slechts de vergeelde borden op de ingestorte panden die verklappen wat hier ooit was. Toch brengt het ook voordelen mee: diverse leveranciers melden zich op vaste dagen en tijden met luid getoeter in ons dorp. Groente en fruit op zondagochtend, de slager op donderdagochtend en elke dag de bakker, op zaterdag zelfs twee!

De bakker is een verhaal apart. Toen wij hier voor het eerst kwamen kijken, naar het huis dat nu bijna twee jaar óns huis is, hoorden wij zijn luide getoeter voor het eerst. Onbekend als we waren met het fenomeen bakker aan huis, volgden we zijn auto en zagen we de achterklep opengaan waar de broodjes hoog opgetast lagen en de heerlijkste geuren zich verspreidden. Iets lekkerders dan de geur van versgebakken brood is er toch niet? Het is niet voor niets dat supermarkten in o.a. Nederland die geur kunstmatig in hun winkels brengen. Daar is zelfs een naam voor: geurmarketing. Echt, ik verzin dit niet. Wel begrijpelijk ook vanuit economisch opzicht, een goede broodgeur geeft een gevoel van welbevinden, je krijgt er trek van en je kooplust stijgt natuurlijk mee.

De bakker was zeer vriendelijk tegen ons. We spraken nog geen woord Portugees maar aan onze gebaren en gezichten zag hij vast hoe enthousiast wij werden van zijn koopwaar. Het werd een heerlijke lunch met krakend vers brood, de eerste van vele die in de maanden daarna nog zouden volgen. De bakker bleek bij ons in het dorp te wonen, naast het pand dat eens een levendig café annex minimercado moet zijn geweest. De bakkerij zit een paar kilometer verderop aan een doodlopende weg waar we per ongeluk een keer verzeild raakten en toen enthousiast begroet werden vanuit de openstaande deur van de bakkerij.

Roddels

Onze eerste dagen hier ontdekte ik dat elke dag om dezelfde tijd de toeter van de bakker klonk: om 13.45 uur. Ik liep al wat vroeger richting kerk, een van de plekken waar de bakker zijn waar slijt. Er staat een muziekkapel tegenover met een stenen bank rondom waar de dorpelingen al vroeg plaatsnemen om op de bakker te wachten. Ik ging tussen hen in zitten en de een na de ander begon tegen me te praten en me zelfs aan te raken, een licht kneepje in mijn arm. Ik voelde me opgenomen in hun midden, al verstond ik nauwelijks wat ze zeiden. 

Al snel ontdekte ik dat meerdere dorpsgenoten ook andere talen spraken, meegekomen uit de landen waar ze werkten toen ze jonger waren. Frans, Duits, Italiaans, Engels allemaal talen die ik ook aardig beheers of in ieder geval kan verstaan. Zo kreeg ik opeens de nieuwtjes mee uit het dorp en naarmate ik het Portugees beter ging verstaan, werden de verhoudingen in het dorp me duidelijker. Niet iedereen was zeg maar dol op elkaar. Er werd lustig geroddeld over iedereen die er niet was, ongetwijfeld ook over ons. Ook de politiek was een geliefd onderwerp, naast het weer (altijd te warm of te koud) en de gewassen die ze verbouwen op hun stukjes grond. Ik realiseerde me dat de bakker eigenlijk een soort sociaal werker is die via zijn brood mensen bij elkaar brengt. 

Bakkersvrienden

Als een van mijn bakkersvrienden, zoals ik ze was gaan noemen, er niet was hadden de anderen er meestal wel een verklaring voor: ze is met haar dochter naar Seia, hij moest voor onderzoek naar het ziekenhuis, een ander was met vakantie naar de kinderen in Frankrijk. Een allerliefste oudere dame kwam wel heel lang geen brood kopen. Zij bleek ernstig ziek en was niet meer in staat naar buiten te gaan. Ook aan triest nieuws ontkom je hier niet helaas.

Ik ben nu een van de vaste klanten en de bakker vult mijn tas automatisch met de bestelling die ik altijd doe, ik hoef daar niet meer om te vragen. Daar keek ik in het begin vol verbazing naar, dat de bakker precies wist wat iedereen wilde. Nu hoor ik daar ook bij.

De bakker levert niet alleen brood. Met Kerst heeft hij ook Bolo de Rei, het beroemde Portugese Kerstbrood of eigenlijk Driekoningenbrood. Toen Kerst zo viel dat we twee dagen zonder de bakker zouden moeten, kreeg ik van de bakkersvrouw een zakje in mijn handen gedrukt met een onduidelijke massa erin. Het bleek letterlijk massa te zijn, het woord voor deeg in het Portugees. Zo kon ik de dagen dat de bakker vrij was mijn eigen brood bakken. Te lief voor woorden.