Het gehucht waar we wonen, heet Mosteiros. Een positie op deze aardkloot met de coördinaten 39 graden 38 minuten noord en 9 graden 6 minuten west. Die 9 graden west is wel even schrikken. Amsterdam ligt op vier graden oost van de Greenwich meridiaan en nu woon ik dertien graden westelijker. Dat is overigens in het vroege voorjaar best te merken want komen er depressies over de oceaan rollen dan is er hier eerder regen dan in Ierland!
Goed, Mosteiros dus. Een paar huizen, een schattig piepklein kerkje en een heus sociaal-cultureel centrum dat elke zaterdagavond open is voor een borrel en een praatje. Het gebied staat bekend om de fruitteelt. Appels, peren, druiven, sinaasappels, elk plekje op de heuvel is benut. Prachtig en het geurt heerlijk.
Actie
Door het dorp rolt de N114, de oude hoofdverbinding tussen Caldas da Rainha en Santarém. Er staat geen enkel snelheidsrestrictiebord maar wel een bord dat je het dorp inrijdt en een bord dat je er weer uit bent. De meeste Portugezen hebben hier een gemiddelde snelheid van 95 km per uur. Ik heb uitgerekend dat het precies 11 seconden duurt voordat een passant het dorp heeft verlaten. Beweer maar eens dat hier geen actie is…
Huisvuilscheiding
In het dorp zijn bovendien van die E-containers geplaatst voor glas, papier, plastic en batterijen. Een hele vooruitgang op het gebied van huisvuilscheiding. Ware het niet dat die containers aan de wegrand van de N114 staan zonder parkeermogelijkheid. Wellicht heeft de verantwoordelijke ambtenaar gedacht aan de doorstroming van de N114 en wil daar gewoon geen stilstaand verkeer hebben. Je gaat daar echt niet je lege azijnflesje in dat ding proppen terwijl je grote kans hebt dat er een Hyundai Galloper met bullbar en 95 km per uur je achterop komt. Dit schrijvend brengt mij op het idee dat je dus al rijdend met het raampje open het vuil gescheiden in die containers dient te krijgen. Morgen even proberen. Het gaat mij met een wijnfles zeker lukken, maar met een AA-batterijtje verwacht ik toch een hoop gepiel.
Bureaucratie
Ja, en dan de gevreesde Portugese bureaucratie. We hadden er al veel over gehoord en ontkomen er ook niet aan. Een algemene omschrijving van welk openbaar kantoor dan ook is makkelijk te maken. Steevast is er een volgnummerapparaat, zijn er veel loketten waarvan de meeste onbemensd , zitten er altijd twee mensen helemaal niets te doen, zijn er twee loketten om te betalen en is er één loket waar iemand het echte werk zit te doen en daar moet IEDEREEN langs, een voor een.
Auto invoeren
Zo gingen wij goedgemutst de eerste keer naar de Finanças, het belastingkantoor. We hebben enkele formulieren nodig om het project ‘auto invoeren’ te starten. Een volgnummertje getrokken en komen erachter dat we bij loket 7 moeten zijn.
Op de begane grond zijn loketten 9 tot en met 13. Vol goede moed gingen we de trap op naar de eerste verdieping waar zich loketten 5, 6 en 8 bevonden. Verrast maar niet bij de pakken neerzittend, gingen we verder op onderzoek uit. Na 10 minuten dwalen hadden we loket 7 gevonden, rechts van loket 13! We hadden het eerder kunnen zien, want daar stond de langste wachtrij, dat was de man die alles moest doen. Na een uur of anderhalf stonden we buiten. Met de documenten? Nee zeg, die mogen we over een week ophalen. Bij welk loket denk je??
Flexplek
Nu zijn we er inmiddels achter dat de meneer waar je altijd langs moet, een los bordje met een grote 7 erop bij zich heeft en gaat zitten waar hij die dag zin heeft. Zeg maar een soort flexpleksysteem. Finanças werkt mee aan een hoog medewerkerstevredenheidsniveau (3x woordwaarde). Voor de bezoekers is het toch wachten geblazen en mag je meedoen aan het ‘waar is loket 7 vandaag’-spel. Het is wel allemaal goed bedoeld, ben ik achter.
Telefoon aanvragen
Telefoon en internet aanvragen in Portugal is ook zo’n avontuur. Natuurlijk moet er een stapel formulieren ingevuld worden. Daarop moet een Portugees telefoonnummer staan. Dat hebben we niet, daarom zijn we bij u. Oeps, goede raad was duur. Dan moet u eerst een Portugees mobiel nummer aanvragen. Prima, doet u dat maar. En ja hoor, ook op dat formulier moest een Portugees telefoonnummer staan, wat we niet hadden. De medewerker was niet voor één gat te vangen, ik maak deze beide aanvragen gelijkertijd aan en vul de bijbehorende telefoonnummers van de een op het andere formulier in. Briljant!
Er werd ons plechtig beloofd dat we binnen 7 werkdagen een landlijn en internet zouden hebben. Op de geplande uitvoeringsdag ontving ik op mijn Portugees mobieltje zeven telefoontjes van de PT (Portugal Telecom), in het Portugees, waaruit ik opmaakte dat er die dag geen telefoonaansluiting zou komen. Het achtste telefoontje was ook weer van de PT maar dit keer een klanttevredenheidsonderzoek. In mijn beste Portugees heb ik antwoord gegeven op de gestelde vragen die vooral over de beleefdheid van de medewerkers ging. Daar had ik alleen maar lof over, dus dank u wel voor het meedoen, goedenavond.
Na drie dagen niets vernomen te hebben, werden mijn vermoedens dat ik de cirkel van aanvraag tot tevredenheidonderzoek doorlopen had bevestigd. Ik was uit het systeem gekukeld. Maar nog geen telefoon! Een bezoekje, wat uitleg, even geduld, het planten van een zeven en een halve meter hoge telefoonpaal in de tuin en klaar is Kees, oh nee Miguel.
Zelf nadenken
In Nederland word je op van alles gewezen, zo sterk en veel, dat niemand dat meer door heeft. Pijlen, borden, signalen, ieder volgt het automatisch. Dat is anders in Portugal. Hier mag je nog zelf nadenken en beslissen. Dat levert ook nog wel eens een cultuurbotsinkje op. Mocht je ooit eens in Portugal bij een IKEA-zaak komen, let maar eens op de ‘verplichte’ looprichting en de bijbehorende pijlen. Diegene die dat volgen zijn buitenlanders, de mensen die je tegenkomt en dus de ander kant oplopen zijn Portugezen.
Gewoontegetrouw stuur ik aan bekenden die ons willen bezoeken een gedetailleerde routebeschrijving met daarin, echt Nederlands, verwijzingen naar plaatsnaamborden en zelfs hectometerpaaltjes. Want naamborden van de straat ontbreken. Steevast leidt de routebeschrijving tot een heuse speurtocht. Welkom in Portugal!
Leuk Dick en Lilian, ik zet deze site bij mijn favorieten en dan ga ik jullie verhaaltjes volgen, hartelijke groeten uit den Haag, waar het vandaag op 1 oktober bijna Portugees qua temperatuur was.
Dit stukje is weer uniek! Ga zo door.
Ik blijf je stukjes volgen hoor!
Heerlijk om met zo’n verhaal de week te beginnen. Ik kijk echt uit naar het volgende.
Van die ernstige bureaucratie hebben wij, na anderhalf jaar, nauwelijks of geen last gehad. Maar misschien hadden we het geluk al heel snel een paar goede vrienden te vinden die ons even hielpen? Vooral de makelaar, die ons aan ons huis hielp was ontzettend behulpzaam, maar eigenlijk ook verder iedereen die we tegen kwamen!
Licht en water werd geregeld, zo gebeurd. Dat was de eerste dag. Aarzelend gevraagd hoe dat ging voor telefoon en internet. Ook geen probleem, een neefje van hem kwam op zijn kantoor en alles was binnen een week voor elkaar.
De auto is nooit ingevoerd, we hebben hier een andere gekocht. Maar ook dat ging vlekkeloos. Iemand van de verzekering kwam aan huis, geregeld. En zo gaat alles eigenlijk.
Ik begrijp niet waar het verschil kan zitten, maar zelfs aan loketten hoeven we nooit erg lang te wachten. De enige plek die hopeloos is wat dat betreft: de plaatselijke dokter! Maar ja, zo heb je overal wel eens wat. 🙂
Ben het met Lia eens. Het is een beetje mode om over de bureaucratie hier te zeuren. Ik ben met mijn vrouw naar Nederland verhuisd en door de bank genomen zijn de problemen daar groter. Ik had mijn fiscaal nummer in Portugal in een uur geregeld, mijn vrouw in Nederland drie weken! Het heeft te maken met internationale verhuizingen, die leveren in ieder land wat problemen op. En het niet spreken van de taal helpt ook niet. Goede makelaar in de hand nemen dus, eentje die Nederlands én Portugees spreekt en die je overal mee helpt.
Wat een prachtig stukje, mooi beschreven! Nog maar 2x in Portugal geweest met ons campertje. Prachtig land, niet veel contact met de bewoners gehad. Ik kwam dit artikel tegen omdat ik op zoek was naar een afbeelding van een Portugese plaatsnaam, omdat ik dit wil ‘namaken’ in mijn videomontage programma. Dus kleur, font, wel of geen rand, enz.