Portugal. Is dat nou het beloofde land of niet? Peter begint langzamerhand te geloven van wel. Maar zoals bij iedere religie zijn er twijfels. Relaas van een Portugal-bewonderaar die er nooit heeft gewoond maar het land met veel interesse volgt.
Door gastcolumnist Peter Wessel
Driemaal is scheepsrecht
Drie keer ben ik samen met mijn vrouw in Portugal geweest. De eerste keer reisde ik mijn vrouw achterna die daar met haar vriendin in een piepklein huisje, eigenlijk een garage met een paar bedden, aan de westkust in de buurt van Porto zat. ’s Nachts werden we wakker gehouden door talloze waakhonden die, ondanks die wrede ketting aan hun poten, toch het bezit van hun baasjes luidruchtig wilden beschermen. Een tweede keer ben ik met vrouw en dochter vanuit Vigo, Spanje, in drieënhalf uur met de trein naar Porto gereisd. Daar dus de beroemde en adembenemend mooie azulejos in het treinstation mogen aanschouwen. En een derde keer voor een kleine vakantie van tien dagen in het dorpje Ferragudo aan de monding van de Arade. We kwamen in de avond aan en tien minuten nadat we onze bagage hadden neergezet in ons vakantiehuisje konden we meteen gaan slapen want de elektra was uitgevallen. We waren weliswaar gewaarschuwd voor dit typisch Portugese fenomeen maar dat het al zó snel zou gebeuren hadden we niet kunnen vermoeden.
Spanje?
Al rond 2001 kregen wij het verlangen een huisje te bezitten aan de Spaanse kust. Na enig zoeken kochten we een vakantiehuis in Serra Brava aan de Costa Brava, redelijk in het noorden dus en al na twee jaar kregen we door dat dit in ieder geval niet ons overwintergebied zou worden: te koud in de winter en veel te saai. We wisten toen dat we naar het echte zuiden zouden moeten. We verkochten het huis en toen… niets meer. Wel gingen we vaak op vakantie naar Andalusië en feitelijk werden we verliefd op Cádiz, aan de oceaan. Dáár zou het gaan gebeuren, dachten we, nu weer al een flink aantal jaar geleden.
Emigreren
Een vriend van me deed wel wat wij tot op heden nalieten: de boel inpakken en verhuizen naar Portugal. Maar ja, die had dan ook makkelijk praten: verliefd worden op een Portugese, geen kinderen of een paar echte vrienden van betekenis in Nederland en werk hebben dat zich half-om-half in Nederland en Portugal afspeelt. Dan is de keus niet zo moeilijk, althans niet zo moeilijk als wanneer je drie dochters hebt wonen in Nederland die ook nog eens alle drie een partner en twee kinderen hebben. Dán laat je wel wat achter. Kortom, het was er voor ons niet van gekomen.
Melk en honing
Tijdens onze vakantie in Ferragudo bezochten we Cees en zijn lieftallige vrouw Paula in hun heerlijke huis op de berg met zwembad. Met zijn nooit aflatende enthousiasme wist hij ons toen al bijna een huis aan te praten. Portugal is volgens Cees het allerbeste land om te wonen. Niet om er te werken want daar is hij al lang klaar mee, nee werken laat hij aan zijn vrouw over die daar succesvol makelaar is. Na wat glazen port, wat poedelen in het zwembad en na intense gesprekken over onze toekomst, verlieten we die middag Cees en Paula, in de vaste veronderstelling dat Portugal wel het beloofde land moest zijn, het land van melk en honing.
Muziek
Toen Cees nog in Nederland woonde, runde ik een muziekhandel in Middelburg. Cees kwam regelmatig bij mij in de winkel op zoek naar zijn zoveelste basgitaar. We konden het goed met elkaar vinden en al snel was hij mijn accountant en hadden we vele vruchtbare en muzikale jaren, totdat hij ging verhuizen. Ik dacht dat het met zijn muzikale activiteiten nu wel afgelopen zou zijn want in mijn optiek bestond popmuziek in Portugal niet. Dat bleek niet zo te zijn. Tot mijn genoegen hoorde ik succesverhaal na succesverhaal betreffende de band waarin hij al heel snel was gaan spelen. Elke week lekker rocken in Albufeira en omstreken.
Dat zette me aan het denken want dat was iets wat ik, als ik in Cádiz zou gaan wonen, wel kon vergeten. Daar kennen en willen ze maar één soort muziek horen: flamenco. Prachtige muziek, daar niet van, maar dat zou ik nooit onder de knie krijgen en bovendien wil ik, net als Cees, gewoon lekker rocken. En als Cees zich daar tussen de muzikanten kon wurmen, dan zou ik dat misschien ook wel voor elkaar krijgen.
Stroom
Hoewel ik me zal moeten voorbereiden op akoestische optredens want de stroomvoorziening is uitermate labiel. Dat ervoer ik tijdens diezelfde week nogmaals toen we gezellig vis gingen eten. Net op het moment dat de vis op tafel werd geserveerd viel de stroom weer eens uit. Het personeel keek niet op of om (slecht teken, ongeïnteresseerd …, dacht ik) maar in plaats daarvan verlichtten zij in een mum van tijd het hele restaurant met kaarsen. En dat was gewoon superromantisch. Geen paniek, geen gedoe, gewoon relaxed doorgaan met waar je mee bezig bent. Nee! Wij zijn niet afhankelijk van techniek, wij genieten hier van het leven en van wat we wél hebben. Maar zorg er wel voor dat je je akoestische gitaar óók bij de hand hebt.
En dan dat Amar pelos dois van broer en zus Sobral. Portugese fado in een westers jasje! De Spaanse flamenco laat zich niet zomaar in een ander jasje proppen. Er zijn genoeg artiesten die moderne variaties op de flamenco produceren, vaak van grote schoonheid, maar in tegenstelling tot Amar pelos dois blijft dat altijd onbetwistbaar Spaans klinken. Op zich prima natuurlijk maar het geeft wel aan dat de Spanjaarden niet zomaar bereid of in staat zijn hun eigen cultuur opzij te zetten. Dat de Algarve een soort mini-Groot-Brittannië is, vind ik dus een groot voordeel. En daar zijn ook de eeuwenoude banden met Engeland ten aanzien van de portproductie. Het Britse gevoel is al lang aanwezig in Portugal. Het is waarschijnlijk mede daarom dat rock- en popmuziek zo gewild zijn in de Algarve. En door de hordes Britse toeristen die het gebied jaarlijks overspoelen, natuurlijk.
Vaccineren
In Portugal werd de culturele sector veel sneller opengegooid dan in Nederland. Daar hebben ze immers een voormalig duikbootcommandant die de coronapandemie beteugelt, in plaats van in Nederland een ex-leraar basisschool met een in zijn vrije tijd behaald clownsdiploma. Ik lees ook wel dat de vaccinatiebereidheid in Portugal veel groter is en de anti-vaccinatiebeweging veel kleiner. Maar ja, denk ik dan, dat is kip of ei. Wat was eerder? Komt dat dan weer misschien omdat de Portugezen groot geworden zijn onder een dictatoriaal regime en gehoorzamen een tweede natuur is geworden?
Beloofde land?
Dit jaar hebben we een nieuw huis laten bouwen. In Nederland. Terwijl we af en toe tijdens de bouw riepen: ‘Is dit wel de goede plek?’ Maar dan keken we ’s avonds weer naar de foto’s van de kinderen en kleinkinderen en waren tevreden met ons besluit. Twee weken geleden kocht ik Cees’ eerste boek: Portugal stukje bij beetje. Een amusant en hoogst informatief kijkje in het Portugese leven. Ik lees er elke avond een stukje in en nu heb ik verdorie toch weer dat idee dat daar het beloofde land op ons ligt te wachten. Het boek is bij bol.com te koop.
Heerlijk geschreven, blijft ons dilemma ook!
Boekje van Cees inmiddels ook gekocht..
Heerlijk om te lezen en te luisteren.
Wij pendelen ook tussen Portugal en Nederland; hebben enige jaren in Portugal een Lda. gehad (een soort BV). We hebben een huis in Nederland en in Portugal. In mijn ogen is er geen vriendelijker bevolking dan de Portugese, maar daar moet je wel zelf aan werken en geen vergelijken maken met hoe het is in Nederland, want dan loop je tegen een muur. Ik heb velen zien komen en gaan, maar genieten en leven met je buren want ze zijn niet zo bevooroordeeld als een Nederlander die hier komt, met een pensioentje van zo’n 300-400 euro en velen die in een huisje wonen waar je tegen de dakpannen kijkt. Portugezen zijn trots en hulpvaardig, staan open om je te omarmen, in veel opzichten voel ik mij beter thuis in Portugal dan in Nederland, dit alles heb ik te danken aan deze mensen.